Ze zijn er echt, kinderen die ”voorlezen” eerder kunnen uitspreken dan ”mama”. Wat is er nu mooier dan veilig kunnen verdwalen in een spannend verhaal? En dan te bedenken dat veel van die jonge leesfans een jaar of tien later boeken nauwelijks meer aanraken… Acht van de tien basisschoolkinderen vinden lezen leuk of zelfs heel erg leuk. Dat blijkt uit onderzoek van de Stichting Lezen onder 5000 leerlingen van 8 tot 18 jaar. Zitten ze op de middelbare school, dan zijn dat er nog maar vijf van de tien. Hoe komt het dat de lol ervan af gaat? Simpel, is het veelgehoorde antwoord: digitale media eisen de aandacht van jongeren op. Maar er is meer aan de hand. Want niet alleen het leesplezier neemt af, we lezen met z’n allen ook steeds minder én we lezen minder goed. Feiten, meningen en trends Boek of whatsappje? Of we letterlijk minder lezen dan tien, vijftien jaar geleden is nog maar de vraag. „Met de opkomst van de smartphone is er nog nooit zo veel gelezen als in deze tijd”, zei Adriaan van der Weel, bijzonder hoogleraar in de moderne geschiedenis van het boek afgelopen juli in de Volkskrant. Maar of je daar nu zo veel van opsteekt? Met het lezen van boeken leer je dingen onthouden en betogen te begrijpen, legt Van der Weel uit. „Je zet je hersenen aan tot inspanning. Lezen is vermoeiender dan kijken of luisteren, omdat je in je hoofd voortduren letters aan het decoderen bent.” En het lezen van social media of whatsappjes? „Dat kost ook meer inspanning dan bijvoorbeeld het kijken naar een filmpje. Alleen is daarbij het idioom –de eigenaardigheden van een taal– veel beperkter dan in boeken.” Kortom: je woordenschat wordt er niet groter en creatiever van als je veel whatsappjes verstuurt. Kwispellezen In bibliotheken in Brabant kunnen kinderen voorlezen aan een poedel. Dat geeft zelfvertrouwen, is het idee. Een hond geeft immers geen commentaar. Kinderen die lezen moeilijk vinden, hebben hier baat bij. De hond is trouwens wel een échte, maar ook weer geen gewone. De stichting Hulphond heeft het dier speciaal getraind om aandachtig te luisteren naar voorlezende kinderen. Het Brabantsen bibliotheekproject heeft de naam Kwispellezen. Is boeken lezen leuk? 72% van de meisjes zegt ja. Bij jongens is dit 46%.
