Wat is rouwen? Als ik die vraag krijg, leg ik iets uit over het verdriet dat ik vanbinnen voel. Het lijden dat ik gezien heb. De gebrokenheid. De radeloosheid. En na een hoop woorden denk ik steeds: maar ik kan het helemaal niet goed uitleggen. Het zit vanbinnen. Ik kan kokhalzend boven de wasbak hangen als ik ineens getriggerd word door iets wat traumatische beelden naar boven brengt.
Maar niemand ziet het. Niemand voelt het met me mee. Ik kan gillend tegen een deur schoppen om vervolgens als een hoopje ellende tegen de muur ineen te zakken. Maar niemand voelt de paniek die ik op dat moment voel.
Rouwen is zo veel meer dan huilen, stoppen met huilen en doorgaan met het leven. Verliezen van leven brengt trauma, schuldgevoelens, boosheid, mentale en fysieke problemen. Het is als een storm op zee. Tussen de golven door naar adem happen en hopen dat het genoeg lucht is om de volgende golf door te komen. In alles is de balans zoek. In alles is samen, alleen geworden.
En terwijl dit alles speelt moeten er ook nog gewoon wassen gedraaid worden, containers aan de straat gezet, moet het onkruid tussen de tegels vandaan worden gehaald en moeten er gedroogde abrikoosjes voor onze zoon gekocht worden. Er zijn dagen dat dit takenpakket teveel gevraagd is, omdat mijn hele zijn bezig is ”met het hoofd boven water houden” en ”niet verdrinken in de wanhoop”. Ook op die dagen kan me zomaar gevraagd worden hoe het met me gaat, bijvoorbeeld als ik dus gedroogde abrikozen ga kopen in de supermarkt. Het is soms moeilijk te antwoorden. Voor een ander is het antwoord op die vraag slechts een kijkje in mijn leven. Voor mij is het mijn leven. Ik kan het niet weer achter me laten als ik de supermarkt uit loop, ik kan geen afstand nemen en niet weer doorgaan met mijn leven zoals het was.
De weken vullen zich met dagen die wel gaan en dagen die gewoonweg niet gaan. Met alle zaken die geregeld moeten worden na overlijden –wat soms een meerjarenplan lijkt–, maar ook met dingen als sport, huishouden, afspraakjes en ochtenden in de speeltuin, om het maar even ingewikkeld te maken. Op sommige momenten moet ik dóórleven, omdat het leven dat vraagt. Op andere momenten moet ik de geleden verliezen doorléven, omdat het leven me daar bij stilzet. En dat vind ik soms best heel ingewikkeld. De ene dag kan ik de ene voet niet voor de andere krijgen en de andere dag sta ik frivool de ramen te zemen.
Doorléven en dóórleven. Dat noemen ze ook wel de twee peddels van rouw. Je hebt ze allebei nodig om vooruit te komen.
En dat is dan misschien gelijk wel het antwoord op de vraag waar ik mee begon.
Mathilde Beverloo (26), moeder van Benjamin (1), verloor haar man Sebastian (31) en hun zoontje Jona (2).