Ds. J. de Kok weet zich extra betrokken op vergeten gemeenten

Naast de boekenkast in zijn bescheiden studeerkamer hing ds. J. de Kok (43) drie gestileerde portretten op, vervaardigd door een kunstzinnige oud-collega. Bovenaan Joseph Charles Philpot, eronder Petrus Datheen, onderaan William Huntington. Met alle drie voelt de predikant van Sint-Annaland zich sterk verbonden. Philpot trekt hem door het diepe geestelijke inzicht dat deze grondlegger van de Strict Baptists had, en door zijn schilderen van Christus en Zijn werk. De onversneden calvinistische Datheen boeit hem door diens radicaliteit en zijn betekenis voor de gereformeerden in Nederland. In de ongeschoolde Huntington waardeert hij het volkse en het leven uit Gods hand.

Zelf werd hij kerkelijk gevormd in de gereformeerde gemeente van Borssele. Maatschappelijk klom hij op van bouwkundig tekenaar tot projectleider bij een architectenbureau. Met de wetenschap dat dit niet zijn definitieve bestemming was. „Een dag na de kerkdienst waarin ik belijdenis deed, in 2002, sprak de Heere met kracht tot me. Hij deed dat met de woorden waarmee Hij ook Ezechiël riep: „Mensenkind! Ik heb u tot een wachter gesteld over het huis Israëls.” Dat woord werd in die week verschillende keren bevestigd.”

Geen maatstaf

Met de verkiezing tot diaken in Krabbendijke meende hij de roeping bevestigd te zien. „Ik zat wel met het probleem dat je een diaken geen wachter kunt noemen.” Dit bezwaar werd weggenomen door zijn verkiezing tot ouderling, enkele jaren later. „Maar ook toen bleef de onrust bestaan.”

Door het ambtelijke werk leerde hij de binnenzijde van het kerkelijke leven kennen. „Die was anders dan ik voorheen dacht. Na een kerkenraadsvergadering in 2013, die tot ver na middernacht duurde, heb ik gezegd: „Heere, ik wil absoluut geen predikant worden.” Te meer omdat ik in 2009 een flinke burn-out had gehad. Twee dagen later werd ons landelijke kerkblad De Saambinder bezorgd, met daarin de oproep van het curatorium. Toen sprak de Heere opnieuw met kracht. Op zo’n moment is er geen twijfel of Hij tot je spreekt en wat Hij bedoelt.”

De predikant wil zijn eigen beleving niet opleggen aan anderen. „Neem Datheen, Philpot en Huntington. Dat waren totaal verschillende figuren, die ook hun roeping verschillend hebben ervaren. Dat is vandaag niet anders. Als een gemeentelid tot diaken of ouderling is verkozen, neem ik altijd contact met die persoon op. De een wil een bevestiging van Gods kant, door Zijn Woord. De ander heeft voldoende aan wat het formulier vraagt: „Of gij niet gevoelt in uw hart dat gij wettig van Gods gemeente en mitsdien van God Zelf geroepen zijt.”

Ik ben ervan overtuigd dat de Heere rekening houdt met karakters. De een is twijfelachtiger dan de ander. De twijfelaars hebben behoefte aan een duidelijke bevestiging. Ik zeg wel altijd: „Het ambt gaat gepaard met strijd. Waar kun je dan op terugvallen?” Je moet weten dat God je heeft geroepen, los van de wijze waarop die roeping is beleefd. Daarin moeten we elkaar niet de maat nemen. Wat ik vertel, is míjn beleving, geen maatstaf voor een ander.”

Lees het hele interview met ds. De Kok in Terdege (nr. 17, 9 mei 2023).

beeld: Anton Dommerholt