Wij zijn vier jaar getrouwd en ouders van drie jonge kinderen. Mijn ouders stonden nooit zo stil bij hun gevoelens. Mijn man vindt het juist belangrijk om over zijn emoties te praten. De laatste tijd hebben wij hier regelmatig woorden over. Soms denk ik zelfs dat de liefde weggezakt is. Dat voelt niet goed. Wie van ons moet er veranderen?
Die laatste zin blijft even bij mij haken. Blijkbaar hebben jullie verschillende behoeften. Nu je een aantal jaren getrouwd bent, gaan die verschillen wat schuren en lijkt het de oplossing dat een van beiden moet veranderen. Verschillende behoeften kunnen echter heel goed naast elkaar staan. Mits het lukt om er met elkaar over te praten. Ga ontdekken waarom gevoelens voor jou niet zo belangrijk zijn. En laat je man ontdekken waarom ze dat voor hem juist wel zijn.
Jullie hebben samen, in een korte tijd, grote veranderingen meegemaakt. Als twee individuen, ieder met een eigen geschiedenis, zijn jullie in één huis gaan wonen. In je eigen geschiedenis heb je geleerd hoe je te hechten aan belangrijke hechtingsfiguren en hoe je uiting geeft aan wat je voor elkaar voelt. Je hebt patronen ontwikkeld die in het eigen gezin heel gewoon zijn. In het gezin waarin jij opgegroeid bent, ervaren de gezinsleden mogelijk wel emoties, maar spreken jullie niet uit dat je boos, blij, bang of bedroefd bent. Er kan voor jou ook een belangrijke reden zijn waarom je niet wilt stilstaan bij gevoelens.
Natuurlijk heb je in je verkeringstijd al een begin gemaakt met je te hechten aan je man. Maar dag in, dag uit met elkaar samenleven vraagt meer van elkaar dan wat je in de verkeringstijd gewend was. Je moet regelmatig met elkaar afstemmen, overleggen of dingen regelen. Ondertussen zijn jullie vader en moeder geworden en hebben jullie de taak gekregen om je aan je eerste kindje te hechten. Na verloop van tijd zijn er een tweede en een derde kindje gekomen. In plaats van een onbezorgd stel, zijn jullie nu een ouderpaar met verschillende verantwoordelijkheden geworden.
Nieuwe balans
Zeker wanneer je verkeringstijd redelijk onbezorgd kon zijn, ervaar je mogelijk minder de noodzaak om over gevoelens na te denken, laat staan om erover te spreken. Nu er in korte tijd veel veranderd is, is het logisch dat er gevoelens ervaren worden. Wanneer je geleerd hebt dat je gevoelens niet moet uiten, omdat dat niet hoort, heb je geleerd een belangrijk deel van het mens-zijn te ontkennen. Gun jezelf en elkaar de tijd om een nieuwe balans te vinden. Gun jezelf alle delen van het mens-zijn te erkennen.
Dat de liefde nu wat minder gevoeld wordt, of zelfs weggezakt lijkt te zijn, is wel een belangrijk signaal waaraan je niet voorbij moet gaan. Maar laat het je niet al te moedeloos maken. Maak, net als in je verkeringstijd, tijd voor elkaar vrij. Je hechten doe je door samen dingen te doen. En om een nieuwe balans te vinden, is het belangrijk dat je leert praten over hoe je de nieuwe situatie ervaart. En ja, dan kan het eigenlijk niet anders of er komen gevoelens om de hoek kijken. Je bent als mens geschapen met én je verstand én je gevoelens én je lichaam.
Je hebt je verstand nodig om je gevoelens te reguleren. Je hebt je gevoelens nodig om je behoeften en belangen te herkennen, om je grenzen te voelen. En je hebt je verstand weer nodig om over je gevoelens te kunnen spreken. Hoe beter jullie als stel in staat zijn om over je eigen gedachten en gevoelens te spreken, hoe steviger basis jullie voor jullie kinderen kunnen zijn. Zo zie je dat aandacht voor gevoelens belangrijk is. Ervaring opdoen met het herkennen, erkennen en uitspreken van gevoelens is een belangrijk onderdeel van een persoonlijke ontwikkeling en ook van een relationele ontwikkeling.
Ik kom nog even terug op je laatste zin: „Wie van ons moet er veranderen?” Ik las pas in een boekje (zie ”Verder lezen”): „Veel vrouwen zijn geboren reparateurs. Als er iets kapot is, dan moeten we het maken. Is er iets mis met iemand, dan moeten we hem of haar repareren. Het lijkt een bijna onweerstaanbaar instinct, vooral wat betreft mensen met wie we onder hetzelfde dak wonen. De gedachte dat het onze verantwoordelijkheid is anderen te veranderen leidt echter altijd tot teleurstelling en ruzie.”
Gebed
Ik wil je het advies dat ik in ditzelfde boekje las niet onthouden: „Het is niet jouw verantwoordelijkheid om je man te veranderen; dat is Gods verantwoordelijkheid. Vertel je man wat je bezighoudt, neem vervolgens afstand en laat God de rest doen.” Ook hier is het gebed onmisbaar.
En om je moeite en verdriet te kunnen verwoorden, heb je het nodig om je eigen gevoelens serieus te nemen. Hoe zou je kunnen zeggen: „Het lijkt dat de liefde weggezakt is”, wanneer je helemaal niets zou voelen? Ook mensen die een nuchtere inslag hebben, ervaren van tijd tot tijd gevoelens. Je zult merken dat, wanneer je je gevoelens kunt herkennen, erkennen en tegenover je man kunt uitspreken, jullie relatie weer kan gaan bloeien. Geniet van jullie verschillen en communiceer over jullie verschillende behoeften.
Verder lezen
"De waarheid maakt vrij", door Nancy deMoss Wolgemuth; uitg. Groen
Beeld: Renate Bleijenberg-van Leeuwen