„Wil ik me door de Heere laten gebruiken in Zijn grote plan?”

Het schrijven van een boek over het Bijbelboek Esther was voor ds. D. H. J. (Daniël) Folkers (36) geen willekeurige keuze. Hij wist zich hiertoe door God geleid. „In de zomer van 2018, ik was toen nog kandidaat, las ik een artikel op 9marks.org. Daarin werd het systematisch bepreken van Esther bepleit, op grond van vijf redenen. Dat artikel liet me niet los, maar als kandidaat leek het me onmogelijk het idee uit te voeren. Je staat dan elke zondag op een andere kansel.”

Toen de kerkenraad van de hersteld hervormde gemeente van Kruiningen-Goes hem voor een aantal zondagen vroeg, verviel dat bezwaar. „In dezelfde tijd werd ik er sterk bij bepaald dat ik echt over dit Bijbelboek moest gaan preken. Daardoor durfde ik het ter hand te nemen. Esther is geen boek dat je zomaar even kiest. Het zijn uiteindelijk 22 preken geworden.”

In september 2019 werd de kandidaat als predikant bevestigd in de hersteld hervormde gemeente van Abbenbroek. Ook daar bepreekte hij inmiddels heel Esther. Op verzoek van uitgeverij De Banier werkte hij de preken om tot een boek voor jongeren. Het bevat 52 hoofdstukken, voor elke week van het jaar een. Ieder hoofdstuk sluit af met de actuele les vanuit het beschrevene en een serie vragen.

Expositie Wat de jonge predikant in het boek Esther raakt, is Gods hand in de heilsgeschiedenis en de wijze waarop Hij mensen inschakelt. „Ook jonge mensen, zoals Esther. De centrale vraag voor ons is: wil ik me door de Heere laten gebruiken in Zijn grote plan? Nogal wat jongeren lopen met de vraag wat Gods plan met hun leven is. Dat is een verkeerde benadering. God heeft een plan met de geschiédenis. Hoe mag ik daarin een schakeltje zijn? Dat is nog steeds een persoonlijke vraag, maar niet individualistisch. Het draait niet om mij, het gaat om Hem.

Je zou kunnen zeggen dat de situatie voor de Joden in Perzië ten tijde van Ahasveros zonder Esther hopeloos was geweest. Tegelijk geldt wat Mórdechaï tegen Esther zegt: „Als jij weigert naar de koning te gaan, stuurt God wel een ander.” Dat besef houdt me klein.”

Het feit dat Mórdechai te vinden was in het poortgebouw van het paleis van Ahasveros, houdt volgens de hersteld hervormde predikant in dat hij een goede functie aan het hof had. „Hij was een hoge ambtenaar, zouden we vandaag zeggen. Opgravingen hebben veel duidelijk gemaakt over de situatie in de burcht Susan. Toen ik bezig was met de preken over Esther, bracht het Drents Museum een expositie over Persepolis met allerlei voorwerpen uit die tijd. Door die expositie gingen de historische feiten nog meer voor me leven.”

Verzwegen Opvallend is voor ds. Folkers dat in het boek Esther veel wordt verzwegen. Zaken die de gelovige Joodse lezer voor zichzelf invulde. „In hoofdstuk negen lezen we dat Mórdechai alles wat gebeurd was, beschreef. Mijn vermoeden is dat hij het boek graag in de seculiere Perzische annalen zag opgenomen, reden waarom hij Joodse godsdienstige verwijzingen erbuiten hield. In de vertaling van het boek Esther in de Septuaginta kom je die wel tegen, en wordt de naam van de Heere uitdrukkelijk genoemd.

Voor de gelovige Jood was ook bij lezing van het onder ons bekende boek Esther duidelijk dat de Heere in deze gebeurtenissen werkzaam was. Om het beeld van een schilderij te gebruiken: Zijn handtekening staat er niet op, maar de hand van de Meester herken je er wel degelijk in.”

Bij de voorbereiding van de preken gebruikte de predikant uit Abbenbroek vooral Engelstalige commentaren, waaronder dat van Karen H. Jobes. „Dit commentaar staat in de traditie van ”expository preaching”, waarbij de uitleg van de tekst samengaat met de toepassing ervan. Mooie ontdekkingen deed ik ook in ”Het boek Esther in overdenkingen voor de praktijk des levens” van ds. J.J. Knap. Hij ziet in Haman een type van de antichrist, die door leugen en politieke intriges zichzelf omhoog werkt. Dat maakt Esther zeer actueel.

Dit boek heeft veel te zeggen voor het leven in de eindtijd, waarin antichristelijke machten het voor het zeggen hebben. Daar zitten we al middenin. De beloften van God zijn in deze omstandigheden de brandstof voor de hoop. Ik zie een duidelijke lijn tussen Esther 4 en Jeremia 29: de brief van Jeremia aan de ballingen in Bijbel. De Heere heeft een toekomst van hoop voor Zijn kinderen. Ik ben ervan overtuigd dat Mórdechai bekend was met die brief en Esther heeft opgevoed met de inhoud ervan.”

Ruwe boodschap Een belangrijke les uit het boek Esther is voor de hersteld hervormde predikant dat voor de gelovigen zelfs de kwaadste dingen in het leven meewerken ten goede. „Esther was al jong wees. Hoeveel jongeren groeien vandaag niet op in gebroken gezinnen, waar soms dingen zijn gebeurd die niet hadden mogen gebeuren? Denk aan seksueel misbruik.

Ook Esther wist daarvan. Ze was een van de velen met wie Ahasveros het bed deelde. Toch had alles een plek in Gods plan. Dat is een ruwe boodschap, die je niet zomaar op een goedkope manier aan iedereen kunt meegeven, maar Esther laat zien dat God zelfs dít kan gebruiken. Dat besef geeft je in elke omstandigheid vertrouwen op de Heere, mits je aan Hem je leven overgeeft.”

Zelf groeide ds. Folkers op in een gebroken gezin in Apeldoorn. „Ik was nog jong toen mijn ouders uit elkaar gingen. Van de Samen-op-Weg gemeente waartoe wij behoorden, maakte mijn moeder met mij en mijn zusje de overstap naar een evangelische gemeente. In diezelfde tijd kwam ik op de kinderbijbelclub van ds. Storm en zijn vrouw. Zij waren kort daarvoor met hun gezin vanuit Zuid-Afrika naar Nederland gekomen voor kinderevangelisatie, verbonden aan het Internationaal Kinderevangelisatie Genootschap (IKEG).

Ik zie het als Gods Vaderlijke voorzienigheid dat hun dochter Estie zo in mijn leven is gekomen. Daarom heb ik het boek aan haar opgedragen. Zij is mijn steunende kracht en geeft me wijze adviezen. In het vuur van mijn preken over Esther moest ik soms opletten dat ik niet Estie zei in plaats van Esther. Of nog erger: in plaats van Vasthi.”

:::photo_gallery 1:::

Geestelijke vader Zijn aanstaande schoonvader vulde niet alleen de plaats van een afwezige biologische vader, maar werd ook zijn geestelijke vader. „Op de Kinderbijbelclub ben ik echt tot geloof gekomen. Daar ging de boodschap van het Evangelie voor me open. Ik ben opgegroeid met de Bijbelse geschiedenissen, maar het bleef bij verhalen. Mijn schoonvader legde me uit waar het in de Bijbel om gaat. Waaróm de Heere Jezus gekomen is en waarom ík Hem nodig heb. De Heilige Geest opende mijn ogen en oren, waardoor ik het Evangelie ging geloven. Niet in de zin dat ik de dag en het uur van mijn bekering weet, maar door die club is mijn leven echt veranderd.”

Ook daarna was ds. Storm zijn geestelijke leidsman. „Hij heeft een tijdlang wekelijks en daarna eens in de twee weken stille tijd met mij gehouden. Samen lazen we de Bijbel, waarna hij mijn vragen beantwoordde. Na verloop van tijd ging ik zelf assisteren bij kinderkampen van het IKEG. Ik raakte ook betrokken bij het jeugdwerk van de gemeente waartoe ik behoorde.”

Verbondskind Bij de boodschap die daar werd gebracht, kreeg hij steeds meer vragen. „Mijn zorgen daarover deelde ik met mijn aanstaande schoonvader, waarop hij me het boek ”The gospel according to Jesus” van John MacArthur gaf. Het lezen daarvan maakte me duidelijk wat er in de gemeente aan de hand was. Als je werkelijk in Christus gelooft, is Hij ook de Heere van je leven geworden. Je Zaligmaker én je Koning, Die je wilt dienen. Die twee worden heel gemakkelijk van elkaar losgemaakt. Dan krijg je een half Evangelie en dat is geen Evangelie.”

De vraag om voor te gaan in een jeugddienst, stelde hem voor een enorm dilemma. „Ik voelde mij volkomen ongeschikt, maar op advies van mijn geestelijke vader heb ik het toch gedaan. Hij zei: „Als het Evangelie niet meer zuiver wordt gebracht, dan ben jij geroepen om het te verkondigen.” Tot mijn verbazing mocht ik vanaf dat moment elk halfjaar een keer preken. Totdat ik een preek zou houden over de rijke man en de arme Lazarus. In die tekstkeuze wist ik me door de Heere geleid. Vooraf liet ik altijd een van de oudsten weten waarover ik het zou gaan hebben. Hij had heel veel moeite met mijn keuze voor dit Bijbelgedeelte. Ik heb hem duidelijk gemaakt dat het mij niet ging om het preken van hel en verdoemenis, maar om het preken van de realiteit van hemel en hel. Ter waarschuwing van godsdienstige mensen die nooit tot overgave aan Jezus zijn gekomen. De rijke man was een godsdienstige Jood. Abraham noemt hem ”kind”, maar als kind van het verbond kwam hij in de hel, vanwege ongeloof.”

Andere wereld Het verbod om over dit gedeelte van de Schrift te preken, maakte voor Folkers duidelijk dat er voor hem niet langer plaats was in deze gemeente. „In een toelichtend gesprek zei een van de oudsten dat niet iedereen die werkelijk gered is, weet dat hij een zondaar is. Die opmerking gaf voor mij de doorslag. Het gaat mij niet om de mate van zondebesef, maar waarvan moet je worden gered als je niet weet dat je een zondaar bent?”

Op zondagmiddag woonde hij de diensten van de hersteld hervormde gemeente van Apeldoorn bij. „Daar heb ik me bij aangesloten. Aan de prediking van ds. R. van Kooten heb ik veel gehad. Naast mijn werk in de ICT studeerde ik inmiddels Grieks en Latijn aan de Theologische Universiteit Apeldoorn, ter voorbereiding van de bachelor theologie. Mijn master heb ik gedaan aan het Hersteld Hervormd Seminarie in Amsterdam, waar ds. Van Kooten mijn docent homiletiek was.”

De overgang van een neo-evangelische gemeente naar een kerk van reformatorische signatuur bracht hem in een andere wereld. „Rokken, hoedjes, psalmen in de berijming van 1773, het was allemaal nieuw voor me, maar ik had er geen last van. Ik was nu op een plek waar werkelijk het Woord openging. De rest nam ik voor lief. Later ben ik die traditie gaan waarderen. De gebruiken zorgen voor continuïteit en hebben een bewarende functie, zolang ze maar geen doel op zich worden. De traditie moet altijd onder het Woord blijven staan en uitgelegd kunnen worden. Waarom doen we de dingen zoals we ze doen?”

Persoonlijke spits Ondanks zijn missionaire betrokkenheid weet ds. Folkers zich in de eerste plaats geroepen tot het dienen van de gemeente. „Indirect ben ik evangelist door het toerusten van de gemeente door Bijbels onderwijs. Als dat doorwerkt in het leven van gemeenteleden, worden ze vanzelf evangelist op de plaats waar de Heere hen heeft gesteld.”

Vanuit zijn eigen levensgang is de hersteld hervormde predikant ervan overtuigd dat verkondiging en evangelisatie niet mogen blijven steken in het overdragen van Bijbelkennis en het uiteenzetten van Bijbelse waarheden. „Het gaat uiteindelijk om de persoonlijke toespitsing. Wat is de boodschap die de Heere me vanuit dit gedeelte wil meegeven? Toegespitst naar Esther: ik moet niet het verhaal van Esther kennen, maar het geheim van haar leven: God doet alle dingen meewerken ten goede voor degenen die Hem liefhebben.

Die visie op de prediking heb ik al meegekregen op de kinderbijbelclub. Elk Bijbelverhaal of Bijbelgedeelte bevat een centrale waarheid die moet worden toegepast naar de gelovigen en de ongelovigen. De laatsten heb je niet alleen buiten, maar ook binnen de kerk. Misschien is een godsdienstige ongelovige nog wel hardnekkiger dan een buitenkerkelijke niet-gelovige.”

Met zijn boek over Esther hoopt hij vooral voor jongeren tot zegen te zijn. „Wie weet komt het vroeg of laat in handen van een jongetje zoals ik was. Dan is de tijd die ik eraan bezig was ruimschoots beloond.”

N.a.v. “Juist voor een tijd als deze. Met Esther het jaar door”, door ds. D. H. J. Folkers; uitg. De Banier, Apeldoorn; 267 blz., prijs € 19,95

beeld: Renate Bleijenberg-van Leeuwen

„Wil ik me door de Heere laten gebruiken in Zijn grote plan?”

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege
op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

„Wil ik me door de Heere laten gebruiken in Zijn grote plan?”

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Impressie van Terdege
op Instagram