Wim Maat: Ik voel me een beetje koidokter

Wim Maat: Ik voel me een beetje koidokter

KoiCare–ceesvdwal_15_preview

De goedkoopste Japanse koi kost circa 15 euro. Maar ondernemer Wim Maat (64) zag eens dat in het Aziatische land zo’n kleurrijke karper voor 1,5 miljoen werd geveild. Met zijn bedrijf is hij dagelijks met deze karpers in de weer. „Het is het leukst als je mensen kunt helpen. Bijvoorbeeld bij het bestrijden van parasieten. Als een soort koidokter.”

Hij is net terug van een operatie waarbij een gezwel werd verwijderd bij een karper van 35 mille. Zijn duurste vis, nu eigendom van een klant. „In de meeste gevallen weet ik wel raad, maar voor dergelijke ingrepen doe ik een beroep op een specialist.” Hij pakt zijn telefoon en toont een foto van het circa 80 centimeter lange dier. „Kijk, hier zie je een verdikking. Er is eerst een scan gemaakt. Het gezwel, dat 450 gram woog, is nu volledig verdwenen.”

De karper blijft nog twee weken bij de specialist en gaat daarna een halfjaar in quarantaine in Maats bedrijf Koi Care Hoeksche Waard, dat is gevestigd in een loods op het industrieterrein.

De koi, ook wel nishikigoi, is de nationale vis van Japan. Nishiki is het Japanse woord voor kleurig kleed, terwijl goi of koi karper betekent. De koi is een kweekvariant van de gewone karper en geniet een grote populariteit in siervijvers.

Waar komt de liefde voor de koi vandaan?

„De liefde voor siervissen is me met de paplepel ingegoten. Thuis hadden we zes aquaria staan. Mijn vader was altijd met tropische vissen in de weer. Hij legde ook verschillende vijvers aan. Zelf heb ik op een gegeven moment een grote vijver gemaakt, maar het water was steeds troebel. Een kennis wist er wel raad mee en zei dat hij ervoor zou zorgen dat het water na mijn vakantie helder zou zijn. Dat bleek ook het geval. Dat was het moment dat ik me echt ging verdiepen in de verzorging van de koi, en begon met het volgen van allerlei cursussen.”

Wat gaf de doorslag voor het starten van een bedrijf in koi, koivoer en vijveradvies?

„Het advies van mijn boekhouder. Dat kwam zo. Een leverancier vroeg me mee te gaan naar Japan, met een aantal collega-ondernemers. Tijdens die reis kocht ik in mijn enthousiasme meer karpers in dan ik aankon. Voor maar liefst 3500 euro. Omdat het twee weken duurt voor je bestelling arriveert, had ik de tijd om na te denken over een andere bestemming en kwesties als transport, BTW en dergelijke. Toen ontstond bij de boekhouder het idee om een apart bedrijfje op te zetten. Ik had al een onderneming in het keuren en repareren van gereedschap en een ijkbedrijfje. Die heb ik  overigens later verkocht."

Waarom is de koi populair?

„De kleuren, de vormen, de rust die ervan uitgaat. Voor sommigen is het houden van deze vissen echt hobby. Anderen kijken er meer naar met een biologische blik en weer anderen zijn gefascineerd door de leeftijd van de koi. Hij kan tientallen jaren oud worden. In uitzonderlijke gevallen wel 50 jaar. Wereldwijd zijn er veel liefhebbers. In Nederland schat ik tussen de 30.000 en de 40.000.”

Kunnen we spreken van een rage?

„Nee, dat niet meer. Jaren geleden was het dat wel, toen wilde iedereen een koi. Veel mensen denken dat je, net als bij goudvissen, klaar bent met een heel klein beetje voer. Zo simpel is het niet, want een koi eet best wel wat op. De poep en plas in het water vervuilt de vijver. Om te voorkomen dat het gaat stinken en om infecties voor te zijn, moet het vijverwater iedere week met zo’n 10 procent worden ververst. Aanvulling met goedgekweekte bacteriën is noodzakelijk, evenals een goede filterinstallatie.”

Is het houden van de koi betaalbaar?

„Iedereen kan ze aanschaffen, je hebt geen grote tuin nodig. Een vijverbak van een meter in het vierkant en een meter diep is in principe voldoende. Voor een paar duizend euro heb je een kleine vijver, die je zelf kunt aanleggen.

Wij leggen ook aan. De meeste klanten – ik heb er enkele duizenden – hebben vijvers met tien tot vijftien kubieke meter. Samen met de benodigde installaties en de aanschaf van de koi ben je dan natuurlijk keer kwijt. Gemiddeld kost een koi circa 100 euro.”

Wat is het speciale van deze Japanse vissen?

„De karpers worden geselecteerd op hun vorm, die moet van bovenaf op een torpedo lijken. Al snel wordt duidelijk of sommige wat harder groeien dan de rest. Ook de kleurschakering is belangrijk. In Japan wroeten de kois in een soort moddervijvers, soms maar tien vissen in honderd kubieke meter water. Daar krijgen ze mooie kleuren van. Tinten met grijs, wit, rood, zwart en soms ook geel. Ik verkoop geen andere.

Er zijn landen waar ook koi worden gekweekt, maar de echte haal je alleen in Japan. Ik reis daar twee keer per jaar naartoe om kwekers te bezoeken en aan te kopen. Ik film de vissen en vertel klanten over de kwekers. Soms komen er klanten die zelf jonge koi in hun vijver hebben. Ze willen die dan houden, zijn er trots op. Dat begrijp ik, maar dat nageslacht wijkt altijd af van de eisen die in Japan worden gesteld.”

Waarom is die topkwaliteit zo belangrijk?

„Zelf houd ik jaarlijks een show. Nadat de karpers uit Japan zijn gearriveerd, mogen klanten een koi selecteren. Die blijft hier zwemmen tot de jaarlijkse show met prijzen. De jurering is in handen van een Japanse kweker, die speciaal naar hier komt. Veel mensen gaan dan met bekers in hun handen naar huis. Wereldwijd wordt er ook gejureerd. De grootste wedstrijden zijn in Tokio. In sommige Aziatische landenwordt een dure koi gezien als een investering of zelfs als een belegging.”

Hoe zit het met uw doktersfunctie?

„Als eigenaren merken dat er iets met hun vissen aan de hand is, bellen ze mij op. Ziektes uiten zich vaak in trager zwemmen, tegen elkaar geduwde vinnen of een beetje in een hoekje rondhangen. Met een net haal ik ze naar boven en strijk wat slijm van de huid. Onder de microscoop wordt zichtbaar of er sprake is van parasieten. Met medicijnen valt het meestal op te lossen.

Ook het water wordt getest. Het gebeurt ook dat een koi het herpesvirus heeft of een vorm van kanker. Het herpes virus is meestal dodelijk, kanker kun je in een vroeg stadium nog wel aardig bestrijden. Als er iemand belt, ga ik er als het enigszins kan nog dezelfde dag naartoe. Alleen op zondag niet. Ik bezoek wel 65 vijvers per jaar.”

Hoe gaat het met uw eigen koivijver?

„Mijn karpers bevinden zich in de loods. Thuis doe ik er niets meer mee. Daar heb ik geen tijd voor. Ik begin iedere ochtend om zes uur en doe vrijwel alles alleen. Marketing, inkoop, verkoop en inpakken en versturen van spullen voor de verkoop zoals bacteriën, anti-algmiddel en EHBO-setjes voor de koi. Elke onderneming is leuk, maar juist in het contact met particuliere klanten en het helpen oplossen van problemen met de koi vind ik de meeste voldoening.”

beeld: Cees van der Wal

Auteur

Ad Ermstrang

Volg ons lifestyle platform op instagram.