Zo voorkom je dat boosheid verandert in bitterheid

De aflevering ”Lijden doe je samen”, die ik eerder dit jaar voor deze rubriek schreef, riep verschillende reacties op. Voor een aantal mensen was het artikel een spiegel en een aansporing om zich in te zetten voor degenen die lijden. Voor een ander was het als zout in een wond; de teleurstelling vanwege het gemis aan meeleven leidde tot bitterheid. Dit keer wil ik dieper ingaan op het thema onrecht. Wat doet onrecht met je en wat is een gezonde of goede manier om ermee om te gaan? Voor de adviezen die ik geef, heb ik gebruikgemaakt van twee boeken waarvan ik zelf veel geleerd heb: ”Behoed uw hart boven al wat te bewaren is” (Thomas Goodwin) en ”Freedom from resentment” (Robert D. Jones). >„Boosheid is geen zondige emotie; het is van belang hoe je met de boosheid omgaat” ## Boosheid Iedereen krijgt ermee te maken: pijn vanwege teleurstelling in anderen of in jezelf. Die pijn bewust ervaren, is niet verkeerd. Integendeel, juist door die serieus te nemen ben je in staat om er adequaat op te reageren. Een emotie als boosheid bijvoorbeeld kan heel terecht zijn op het moment dat iemand jou teleurstelt, of erger nog: onrechtvaardig behandelt. Er is moed voor nodig om te herkennen en te erkennen wat het met jou doet als iemand je teleurstelt. Er is ook moed voor nodig om dat met diegene te bespreken. Toch kan juist daardoor de lucht weer opklaren. Je voorkomt ermee dat boosheid verandert in bitterheid. Het kan ook zijn dat het geen enkele zin heeft om aan te kaarten wat het gebeuren met jou deed. Dan blijft het onrecht bestaan tussen jou en de ander. Boosheid is geen zondige emotie; het is wel van belang hoe je ermee omgaat. Boosheid is een reactie op iets wat iemand richting jou heeft gedaan. Bijvoorbeeld: „Ik ben boos omdat je mij keer op keer negeert.” Op het moment dat je dit uitspreekt, heeft de ander de kans om terug te komen op zijn daden. Die zou een wedervraag kunnen stellen. Of kunnen nadenken over wat zijn gedrag bij de ander opgeroepen heeft. Voor beide partijen is het belangrijk om de moed te hebben iets langer stil te staan bij wat er gebeurd is en wat dat opgeroepen heeft. >Boosheid die vast gaat zitten, noemen we bitterheid ## Bitterheid of wrok Boosheid die vast gaat zitten, noemen we bitterheid. Of wrok. Dan wordt het: „Oh die? Ik kan haar niet luchten of zien. Nooit ziet ze mij staan.” Het gevolg is dat alles wat de ander doet, door ogen van bitterheid wordt gezien. De pijn die iemand is aangedaan groeit uit tot gevoelens van wrok richting de schuldige. Ik ben me ervan bewust dat ik niet alleen voor anderen schrijf. We liggen allemaal open voor gevoelens van bitterheid. Juist in situaties waarin onrecht geleden wordt, is de verleiding groot om vooral gefocust te zijn op wat de ánder doet. Er kunnen zo gemakkelijk gedachten vanuit ons hart opborrelen als: „Ik zou nóóit gedaan hebben wat hij zijn kinderen heeft aangedaan.” „Ik kan gewoon niet geloven dat iemand daartoe in staat zou zijn, ik zou zoiets nooit durven.” Maar de Bijbel is heel eerlijk over wat er in het hart leeft. Paulus zegt: „Die meent te staan, zie toe dat hij niet valle.” Dit betekent niet dat je het onrecht niet mag benoemen of dat je anderen moet aansporen om zo snel mogelijk over het aangedane onrecht heen te stappen. Of dat je stoïcijns het onrecht moet ondergaan. Zonden moeten aan het licht gebracht worden, opdat ze vergeven kunnen worden (1 Joh. 1:5-10). Er is een andere weg om met gevoelens van boosheid en teleurstelling om te gaan. ## Steun van anderen „Alle bitterheid, en toornigheid, en gramschap, en geroep, en lastering zij van u geweerd, met alle boosheid. Maar zijt jegens elkander goedertieren, barmhartig, vergevende elkander, gelijkerwijs ook God in Christus ulieden vergeven heeft”, lezen we in Efeze 4:31, 32. Maar hoe doe je dit nu? Zowel Goodwin als Jones wijst erop hoe belangrijk het is om de Bijbel te kennen. Lees bijvoorbeeld Jesaja 53:3, Mattheus 18:21-35, Mattheus 22-37-39, Micha 7:19, Psalm 37. Mediteer over een tekst en memoriseer die. Gebruik deze teksten in je gebed tot God om de strijd met bitterheid aan te kunnen gaan. Bespreek met een betrouwbaar persoon je verhaal en je strijd en wees daarbij integer in het spreken over anderen. Je doet het niet om te roddelen, maar je hebt steun in je strijd nodig van mensen die met je meedenken en meebidden. > Bid voor degene die jou onrecht heeft aangedaan ## Liefhebben Het is ook belangrijk dat je je de gebeurtenissen niet te persoonlijk aantrekt. Zie hoe de ander ook te strijden heeft met zonden en ontdek dat datgene wat iemand zei, iets is tussen God en de ander. Bid daarom voor degene die jou onrecht heeft aangedaan en zoek naar wegen om de ander oprecht lief te hebben, zoals God liefheeft (Rom. 5:6-11). Vraag God om een hart vol liefde en genade. Vraag om wijsheid, zodat je weet wat je wel of niet moet doen of zeggen. Vraag God te werken in het hart van degene die jou onrecht heeft aangedaan, zodat ze tot berouw komt. Bid dat God deze moeilijke weg, waar mogelijk ook anderen onder lijden, gebruiken wil om ze dichter naar Hem toe te trekken. Zegen degene die onrecht doet, door alert te zijn hoe je tégen de ander en óver de ander spreekt (Ef. 4:29, Spr. 12:18). En wees je bewust van je eigen behoefte aan vergeving, genade en barmhartigheid. Ten slotte: wanneer je geroepen wordt om anderen bij te staan die lijden aan onrecht of teleurstelling, bagatelliseer of ontken de pijn niet. Bid om wijsheid in hoe je de ander kunt steunen en zie hoe God middelen gebruikt om mensen te genezen van gevoelens van bitterheid en wrok. _Wilma Trouwborst is psychosociaal therapeut in haar eigen praktijk. www.praktijkremonte.nl_

Zo voorkom je dat boosheid verandert in bitterheid

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege
op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Zo voorkom je dat boosheid verandert in bitterheid

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Impressie van Terdege
op Instagram