Altijd als Arjanne Hameeteman (36) oudere foto’s van zichzelf bekijkt, voelt ze een steek van pijn. „Ik zie dan zo veel onzekerheid, zelfs op mijn trouwfoto’s. Ik schaamde me altijd voor mijn lichaam.” Sinds haar kindertijd kampte Arjanne met ernstig overgewicht. In 2017 gooide ze het roer om. 106 kilo’s gingen er blijvend vanaf. Wat is het geheim achter die prestatie?
Wie Arjanne Hameeteman uit Ouddorp ontmoet, maakt kennis met een openhartige en krachtige vrouw. Ze is mede-eigenaar van een visspeciaalzaak, coacht mannen en vrouwen bij het afvallen en geniet ervan om een bord gezond eten mooi op te dienen. Maar ze kent ook de klappen van het leven. Afgelopen oktober overleed haar moeder aan longkanker, zelf kampte ze jarenlang met ernstig overgewicht en haar zoon heeft een stollingsziekte plus een zeldzame auto-immuunziekte waardoor hij bijna blind is.
„Achteraf zie ik dat de moeilijke dingen in mijn leven ook alles te maken hadden met mijn overgewicht”, peinst Arjanne. „Toen ik elf jaar was, kreeg mijn moeder voor de eerste keer kanker. Het was een zwaar ziekbed en ik deed als tiener echt aan emotie-eten. Daarna trouwde ik jong en op mijn 21e werd ik moeder van Brian. Hij is nu vijftien en het gaat naar omstandigheden goed met hem, maar hij heeft wel ontzettend vaak op de ic gelegen. Meer dan eens hebben we afscheid van hem moeten nemen. Op zulke momenten eet je heel ongeregeld en vooral heel ongezond.” En licht verontwaardigd: „In ziekenhuizen wordt ook zulk slecht eten aangeboden. Dat moet toch anders kunnen?”
Wissel
Het liefst was Arjanne Hameeteman verpleegkundige geworden. Maar de opleiding daarvoor durfde ze niet te volgen. „Ik dacht: ze hebben vast geen pakken in mijn maat, ik moet er gewoon niet aan beginnen.” Spijtig vindt ze het. „Ja, echt jammer. Nu ik zo veel voor Brian mag zorgen, merk ik dat ik het in me heb. Je leven loopt zoals het loopt en dat is goed. Maar voor mij staat wel vast dat overgewicht een wissel trekt op je leven. Ik had geen onbezonnen jeugd, altijd speelde mijn gewicht ergens een rol.”
Nooit werd ze erom gepest, haast Arjanne zich te zeggen. Maar ze voelde zich toch altijd net een beetje anders. „Als we zouden gaan zwemmen op een kinderfeestje, verzon ik een reden om er niet bij te hoeven zijn. Als de klas na schooltijd ging schaatsen, deed ik niet mee. En als mijn vriendinnen droomden over vriendjes, dan stond ik daar voor mijn gevoel buiten. Er kijkt toch geen jongen naar mij, dacht ik dan. Mijn zelfbeeld was heel laag, ook al had ik een fijne vriendinnengroep.”
Ernstig overgewicht kún je ook niet negeren, zelfs niet als kind, weet Arjanne. „Als ik binnenkwam op een verjaardag en er waren alleen nog twee kuipstoeltjes over, dan stond er een volwassene op van de bank. Lief natuurlijk, maar het klopt niet. Kleding kopen was ook een ramp. Ik weet nog dat mijn moeder me in groep acht meenam naar de grotematenafdeling van Miss Etam.” Even zwijgt Arjanne. „Dat moet ook voor haar heel moeilijk zijn geweest. Er hing natuurlijk geen leuke meisjeskleding in die rekken.”
De familie leerde een coupeuse kennen die enkele keren per jaar kleding op maat maakte. „Ik weet nog dat Oilily toen heel erg in was bij ons meiden”, glimlacht Arjanne. „Dus we kochten stoffen met van die vrolijke kleuren. Zielsgelukkig was ik met mijn nieuwe kleren.”
Masker
Uiterlijk was Arjanne een vrolijke puber en later een gezellige vrouw om te ontmoeten. „Maar het was wel een masker”, vertelt ze nu, openhartig. „Een masker waar veel onzekerheid achter verscholen lag. Uiteindelijk was ik nooit honderd procent mijzelf.” En dan nadenkend: „Mijn moeder stond ook heel vrolijk in het leven, terwijl zij toch ontzettend veel heeft meegemaakt. Ik denk dat ik die houding een beetje van haar overgenomen heb. Het is overigens iets wat ik heel fijn heb gevonden aan haar. Die vrolijkheid hielp mij ook om een weg te vinden in het leven.”
Dat neemt niet weg dat Arjanne ze allemaal uitprobeerde: de diëten, de shakes en de pillen. „Als tiener verdiende ik goed met mijn bijbaan, maar al dat geld ging op aan afvallen. Soms verloor ik heel wat kilo’s, maar altijd vlogen ze er zo weer aan als ik stopte met de methode.”
Voor mensen met aanleg voor overgewicht is het ook veel moeilijker om af te vallen, weet Arjanne. „Het zat echt in mijn familie. Toen ik 29 was, kwam ik op een punt dat ik vond dat ik ermee moest leren leven. Dit is voor mij bestemd, dacht ik. Nu weet ik dat afvallen niet eens zozeer te maken heeft met aanleg of calorieën maar veel meer met het aanpassen van je leven naar een gezonde lifestyle.”
Energie
Even wordt het gesprek onderbroken. Oma van 93 belt. De familie Hameeteman is een hechte gemeenschap in Ouddorp. „Weet je dat ik zelfs twee keer Hameeteman heet”, lacht Arjanne. „Maar we zijn geen familie van elkaar. Wel zit bij ons allebei het ondernemen in ons bloed.” Misschien is dat wel een belangrijke factor geweest bij de keuze van Arjanne om het radicaal anders aan te pakken in mei 2017. „Ik had veel last van darminfecties en ging ziekenhuis in, ziekenhuis uit. Ook at ik steeds eenzijdiger. Als ik wat sla nam of een appel, dan ging het al fout. En toen dacht ik: Waarom me erbij neerleggen of ermee leren leven? Dit moet anders kunnen!”
In stilte besloot ze voor zichzelf een dieet uit te denken dat haar ging helpen om af te vallen. Drie weken lang vermeed ze bijna alle koolhydraten, om te ontgiften van suikers en bewerkt voedsel. „Ik at vooral fruit, groente en vis. Als het ’s avonds donker werd, begon ik kleine stukjes te wandelen. Ik wilde niet dat iemand mij zou zien, om te voorkomen dat ik weer mensen zou teleurstellen als het niet lukte. De eerste, moeilijkste week kon ik het verborgen houden voor mijn collega’s. Toen ze zich begonnen af te vragen wat ik nou eigenlijk at, kon ik trots vertellen dat ik al een paar kilo kwijt was. Ik voelde me zo sterk. En in plaats van dat ik slap en futloos werd, kreeg ik juist meer energie.”
Vrolijker
Tussen mei en september 2017 viel Arjanne ruim 25 kilo af. Na de drie weken van ontgiften met het koolhydraatarme menu, stapte ze over op een duurzamer eetpatroon met meer calorieën. „Daar houd ik me nog steeds aan. Het komt erop neer dat ik doordeweeks op dieet ben, maar in het weekend minder krap kijk. Je moet iets hebben om naar uit te kijken. En het is ook belangrijk om losser te kunnen omgaan met eten. We gaan gewoon met elkaar uit eten, maar dan kies ik wel vaak voor een stukje vis of een salade. En ik weeg af of ik een wijntje of een dessert neem.” Ja, dat kost discipline, erkent Arjanne. „Maar ik weet heel duidelijk dat ik niet meer terug wil naar waar ik vandaan kom.”
Dat laatste is een belangrijke stimulans bij het volhouden van haar nieuwe levensstijl, ervaart Arjanne. Maar ook haar energiepeil, dat flink gestegen is. „Ik ben niet meer moe en ook mentaal ben ik veel sterker. Als je gezonder gaat eten, zorg je beter voor jezelf. Dan ga je je psychisch ook fitter voelen. Ik ben echt een vrolijker mens geworden. En fysiek merk ik veel verschil. Mijn hoofdpijn en darmproblemen waren al na twee weken verdwenen. Later merkte ik dat mijn huid weer was gaan stralen en dat mijn haar veel sneller groeide. Voordat ik begon af te vallen, at ik zakken chips, heel veel koek en ook veel vlees. Achteraf zie ik hoe slecht ik daarmee voor mijn lichaam zorgde. Het zijn allemaal enorm bewerkte voedingsmiddelen; er is al zo veel mee gebeurd voordat het in je mond belandt.”
Bananenpannenkoekjes
Verse groenten, fruit, peulvruchten en gezonde alternatieven, daar kiest Arjanne nu voor als ze haar maaltijden bereidt en haar tussendoortjes neemt. Drie weken duurde het, voordat haar lichaam gewend was aan dat andere voedsel. „Je lichaam heeft letterlijk tijd nodig om de honger naar snelle suikers af te leren. En de pure smaak van groenten en fruit, die moet je echt weer leren waarderen”, ontdekte Arjanne. „Maar gezond eten is geen straf, je wordt er juist erg blij van. Dat is de knop die om moet in je hoofd.” En nee, ze kauwt niet de hele dag op een wortel, geeft Arjanne lachend aan. Globaal houdt ze zich aan de 80/20-regel: 80 procent gezond, 20 procent genieten. „Dat genieten moet dan wel een negen scoren, vind ik. Chips is mij het zondigen niet waard en snacks al helemaal niet, maar bij oma neem ik wel altijd een bitterkoekje van de bakker. Daar kijk ik de hele week naar uit”, lacht ze.
Veel afvalprogramma’s zijn gebaseerd op crashdiëten. Maar die laten je eetgewoonten niet langdurig veranderen. Om een lager gewicht vol te houden, is een realistisch eetpatroon nodig. Om anderen te helpen om dat te vinden, is Arjanne gestart als zelfstandig afvalcoach. „Het is belangrijk dat je dieet echt op jou afgestemd is. Waar houd je van en wat laat je liever staan, hoeveel heeft jouw lichaam nodig? Voor vrouwen met kinderen is het belangrijk dat er in het weekend iets als pannenkoeken op het menu staat. Dan bak je voor jezelf wat bananenpannenkoekjes. Zo help ik anderen in hun zoektocht.”
Via een app kunnen programmavolgers bewegingsoefeningen en gezonde recepten vinden of om steun vragen op een zwak moment. „En elke anderhalve week is er een meetmoment”, vertelt Arjanne. „Maar tegelijk zeggen die getalletjes niet zo veel. Soms val je niet af in kilo’s, maar is je omvang wel afgenomen of is er vet rond je organen afgegaan. En als je meer gaat bewegen neemt je spiermassa toe, maar dat vertelt de weegschaal jou niet.”
Intens
Honderdzes kilo verloor Arjanne inmiddels, in bijna vier jaar tijd. En dat betekende niet alleen dat ze van maat 56 naar maat 38 ging. „Zo veel afvallen moet je ook mentaal echt een plekje geven. Mijn zelfvertrouwen moest langzaam groeien. Toen ik in normale winkels kleding kon gaan kopen, durfde ik dat nog niet. Ik bleef maar denken dat de verkopers meteen zouden zeggen dat er voor mij geen passende kleding was. En nog altijd ben ik geneigd om twee maten te groot te pakken.” En dan met een lach ineens: „Weet je dat mijn schoenmaat ook bijna twee maten kleiner is geworden?” Onzekerheid over je veranderde lichaam, het opnieuw kunnen genieten van lekker eten, de balans vinden en houden: Arjanne Hameeteman is er open over. En juist daarom kan ze anderen helpen in de zoektocht van afvallen en minderen. Of eigenlijk: van gezonder leven. „Ja, daar gaat het om. Of je nu overgewicht hebt of niet: we hebben allemaal de opdracht om goed voor ons lichaam te zorgen. Al het bewerkte voedsel dat ons voorgehouden wordt in reclames, laat de schoonheid van de schepping wegvallen. Kijk weer eens hoe mooi een radijsje is. Jarenlang heb ik niet gezien hoe mooi gezonde groenten zijn. Maar als ik nu op de groenteafdeling van de supermarkt loop, dan valt mij de puurheid en het intense van de kleuren zo op. Daar kan ik echt blij van worden. En dat is iets wat ik iedereen gun.”
beeld: Cees van der Wal
Smaakt Terdege naar meer?
En wil je de andere artikelen ook graag lezen?
