Steegje, poortje, trapje, torentje: dwalen door Deventer is een feest. Al passeer je een straat in de oude binnenstad voor de vierde keer, je blijft je verwonderen. Over etalages en gevels, lantaarns en glas-in-lood, burgers en buitenlui.
Wie per trein in Deventer arriveert, krijgt in het stationsgebouw al een voorproefje van wat de stad te bieden heeft: historie. Kijk naar de groenblauwe geglazuurde wandtegels en je waant je in 1914.
Het is een dinsdagmiddag in januari. Winters, maar een zonnebril zou van pas komen. De deuren van de Broederenkerk staan open, binnen is de stilte hoorbaar. Bij een houten Jozef, hamer in de hand, branden twee waxinelichtjes. Naast het gastenboek ligt een A4’tje met een gebed om vrede in Oekraïne. Er wordt ook gebeden voor de agressors, „opdat zij beseffen waar zij mee bezig zijn.” Van buiten klinken kinderstemmen.
Gemberdrank
In de Treurnietsgang houdt een herenmodezaak uitverkoop. Rechts een delicatessenzaak met in de etalage flessen siroop en biologische gemberdrank. Links een huis uit 1633 met een poort die toegang geeft tot de Jordenshof, het enige overgebleven hofje van Deventer. „S.V.P. Niet Rondlopen”, verzoekt een bordje tussen de buxus.
Voor antiquariaat Das Gute ist immer da! neust een man in de boeken. Hij draagt een gleufhoed en leunt op een wandelstok. Naast ”Schapen houden voor liefhebbers” ligt een dichtbundel van J.C. Bloem. „Wat heeft mij even een geluk hergeven? / Een neevlige einder, een verdoezeld bosch.” In de deuropening van de zaak hangen landkaarten, binnen ademt alles het gedrukte woord.
Een radio uit de jaren tachtig is afgestemd op klassiek, er klinkt strijkmuziek. Van Perzisch tapijt tot plafond zijn de boeken hoog opgetast. Augustinus vind je naast Nietzsche, Reve boven W.G. van de Hulst, Statenbijbels naast Vestdijk en Dickens. Op een wankele stapel balanceert ”De zondvloed” van Rehwinkel. ”Maanlicht” van Hella Haasse vraagt erom meegenomen te worden. Contant betalen.
Thomas a Kempis Buiten is het een graad of 4. Topgevels van monumentale panden baden in warm licht. Op een muur in de Bursestraat trekt een spreuk van Thomas a Kempis (1380-1471) de aandacht. „Je zult je ’s avonds altijd weer verheugen als je de dag goed hebt besteed.” De mysticus ging in Deventer naar de Latijnse school.
In de Assenstraat staat een rij huizen in de steigers. Er wappert een Oekraïense vlag, uit een box schalt muziek. „Dit is mijn laatste woord. Wie denk je dat je bent?” Tegenover eetcafé De Heksenketel houden werklui pauze. Hun gesprek gaat over een man aan wie iedereen voorbijloopt. „Je zou ook aan hem kunnen vragen hoe het met hem gaat. Je zou hem tien euro kunnen geven. Ja, toch?”
Boven de Brink is de lucht strakblauw. Een scholier –rugtas, witte sneakers– schiet een plaatje van de laatgotische Waag. Met een goede oude fotocamera; de jeugd heeft de toekomst. Er koert een duif. Op de terrassen genieten mensen van de uitbundige januarizon, het bestek rinkelt vrolijk.
Lees het hele artikel in Terdege (nr. 12, 28 februari 2023).
beeld: Tineke van der Eems
Lees verder
Lees het hele artikel in Terdege. Nog geen abonnee?
Lees eerdere afleveringen
