Hoe zorg je goed voor jezelf?

Ik ben het ermee eens. Als je een rommeltje maakt van je eigen leven, hoe kun je dan anderen (je kinderen, je patiënten, je leerlingen, mensen met een handicap) helpen wél hun leven op orde te krijgen? Als je slecht zorgt voor jezelf, bijvoorbeeld veel te weinig slaapt en slecht eet, waar moet dan je energie vandaan komen om anderen te ondersteunen? Als je griep hebt en niet voldoende uitziekt, doe je je werk met hangen en wurgen. Is dat helpend? Een mens moet goed voor zichzelf zorgen om anderen te kunnen bijstaan. >Als je slecht zorgt voor jezelf, waar moet dan je energie vandaan komen om anderen te ondersteunen? Dit is ook direct het spannende christelijke aandachtspunt. De opdracht om onze naasten lief te hebben, veronderstelt niet dat we daarvoor onszelf moeten verwaarlozen. Bij naastenliefde kan horen dat we offers brengen, de minste zijn. Dat kunnen we doen vanuit de navolging van Christus. Prima! Maar dat lukt alleen maar als we (ook) goed voor onszelf zorgen. Heb uw naaste lief als uzelf, zegt Jezus. We moeten het liefhebben ook volhouden. Niemand heeft wat aan ons als we zelf van uitputting instorten. Ik noem als voorbeeld vaak het verschil tussen een kaars en een olielamp. Een kaars geeft licht door op te branden. Daarna is het donker. Een olielamp blijft branden als de olie voortdurend aangevuld wordt. Dat kun je geestelijk zien. De Heilige Geest moet onze olie aanvullen. Daarnaast is goede zelfzorg ook als het aanvullen van de olie. Welke ouders houden het vol om voor hun gehandicapte kind te zorgen? De ouders die óók aan zichzelf denken. Dat kan ingewikkeld zijn, als je kind een voortdurende zorgclaim op je legt. Maar dan is dat juist belangrijk. >De opdracht om onze naasten lief te hebben, veronderstelt niet dat we daarvoor onszelf moeten verwaarlozen ## Goede zelfzorg Wat hoort bij goede zelfzorg voor volwassenen met een gewone dagtaak? Basaal is dit: je slaapt voldoende en houdt er een normaal dag-en-nachtritme op na. Bij de meeste mensen is dat ongeveer acht uur slapen en zestien uur opblijven. Vervolgens: verstandig eten en drinken. Dat is een opgave voor veel mensen, maar van belang om gezond te blijven. Dan komt daarbij: zorgen voor goede hygiëne. Je huis, bed en kleding schoonhouden. Je lichaam fris houden. Veel mensen beleven het als een geluksmoment als ze ’s avonds onder de douche vandaan komen en dan in schoon ondergoed en een schone pyjama in een verschoond bed stappen. Bij de basiszelfzorg hoort ook: voldoende bewegen. Een zittend, liggend of hangend bestaan vult de olie in de lamp niet aan. Wandelen, fietsen en sporten of andere vormen van beweging houden een mens krachtig. Zo ben je beter in staat om er ook voor anderen te zijn. Depressieve mensen gaan rommelen met waken en slapen, eten en drinken, hygiëne en bewegen. Dat zijn tegelijk de punten waaraan ze zelf kunnen werken. Daar is nog geen therapeut voor nodig. Toegegeven: als de depressiviteit te erg is, kunnen deze mensen de basale zelfzorg ook niet meer op eigen kracht opbrengen. ## Houthakker Naast de basale zelfzorg zijn er nog andere punten die onderdeel zijn van zelfzorg. Je financiën op orde houden. Je huishoudboekje is de weerspiegeling van de orde of chaos in je hoofd. Investeren in familiebanden en vriendschappen. Er relaties op na houden met mensen bij wie je eerlijk kunt zijn. Zinvolle dingen doen (waarbij je je niet hoeft af te vragen waarvoor je dit doet – je hebt er plezier in en het is nuttig voor de gemeenschap). Ontspannen en rust nemen. Ieder mens moet van ophouden weten, anders neemt de stress toe. Leuke dingen doen (dat kan de opleiding zijn die je altijd al wilde gaan volgen). Niet te veel tijd stoppen in sociale media. Grenzen aangeven. Dat is op tijd roepen: „Ho, dit wil ik niet!” Aan de bel trekken als iets niet goed gaat in je leven. Indien nodig officiële hulp zoeken: een dokter, pastor, therapeut, coach. Ik kan de rij langer maken. Bij goede zelfzorg hoort wat mij betreft ook: je houden aan de geboden van God. Je geestelijk leven (laten) voeden door Woord, gebed, kerkgang en goede lectuur. Goede zelfzorg is het belangrijkst als je helemaal geen tijd hebt om voor jezelf te zorgen. Word niet zoals die houthakker, die merkt dat zijn bijl steeds botter wordt. Hij moet echter nog zo veel bomen kappen, dat hij geen tijd heeft (neemt) om zijn bijl weer scherp te maken. Uiteindelijk gaat hij steeds minder presteren. Ga in gesprek met je leidinggevende als het te druk is op je werk. Vraag of zoek ander werk. Als jij bezwijkt, hebben anderen ook niets meer aan jou. >We moeten niet doorschieten in zelfzorg en er iets egoïstisch van maken ## Kijk uit We moeten niet doorschieten in zelfzorg en er iets egoïstisch van maken. Wij leven in een samenleving waarin plezier, persoonlijk geluk en voorspoed het hoogste goed zijn. Het brengen van offers, tevredenheid, niet op je strepen staan, trouw zijn aan moeilijke mensen, iets volhouden wat misschien niet zo leuk is, past daar niet zo bij. De boodschap: ”zorg goed voor jezelf” wordt dan algauw verstaan als: jij staat op nummer één in je leven en zorg dat je daar blijft staan. Assertiviteit is ongeveer de hoogste deugd geworden. Kijk uit. Je mag aan jezelf denken. Je mag genieten in het leven en plezier hebben in je werk. Als dat zo is bij jou, dank God ervoor en laat anderen erin delen. _Nico van der Voet (1958) studeerde theologie in Utrecht en is docent hbo-theologie aan de Christelijke Hogeschool Ede, waar hij ook als studentenpastor werkt. Hij is gehuwd, is vader en opa en woont in Veenendaal._

Hoe zorg je goed voor jezelf?

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege
op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Hoe zorg je goed voor jezelf?

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Impressie van Terdege
op Instagram