Jan Richard en Rikie Krepel maakten landgoed Klarenbeek weer tot een parel

De zon schijnt fel, maar in het prieel bij Huize Klarenbeek is het aangenaam. Het landhuis ligt als een parel in een parkachtige tuin die eindigt bij een feeërieke vijver. Een koor van vogels zorgt voor achtergrondmuziek. En de hele dag door klinkt hier het ruisen van de waterval waarmee in het verleden de watermolen voor de koperpletterij werd aangedreven. :::kader 1::: In 2017 verhuisden Jan Richard (79) en Rikie Krepel (69) van hun woning aan de Vijverweg op het landgoed naar het monumentale huis. Jan Richard groeide op in een landhuis aan de Elsbosweg, die het Gelderse dorp verbindt met Apeldoorn. Het werd gebouwd door een in Parijs residerende jonkheer, maar zijn vrouw wilde er niet naartoe. „Daarom heeft hij het na verloop van tijd verkocht aan een man uit Noord-Holland. Toen mijn vader in 1942 trouwde, kon hij het gaan huren. Mijn grootmoeder bleef op Huize Klarenbeek achter met twee zoons en twee dochters. Na het overlijden van mijn grootvader, op 46-jarige leeftijd, zette ze het bedrijf op het landgoed voort met hulp van externe directeuren. In de jaren 50 heeft ze het hele spul verdeeld tussen mijn vader, zijn twee broers en twee zusters. Mijn vader is toen hiernaartoe gekomen. De helft van het huis werd bewoond door mijn grootmoeder en een ongetrouwde oom, de andere helft door ons gezin.” ## Oerbos Vader Jan Richard Frans Krepel gaf sinds 1946 al leiding aan het bedrijf op het landgoed, waar sigarenkistjes en triplex werden geproduceerd. „In navolging van Bruynzeel is hij ook deuren gaan maken. Dat is de belangrijkste poot van het bedrijf geworden. Mijn ongetrouwde oom beheerde het landgoed en heeft veel bijzondere bomen geplant. In het grasland naast het huis liepen schapen. Een boer uit het dorp kwam eens in het jaar het gras maaien om er hooi van te maken. Mijn oom hield ook kippen. De overige tijd was hij vooral bezig met jagen.” :::inline_image 1::: Vader Krepel hechtte aan zijn privacy en liet na zijn komst naar het huis een scherm van coniferen en ander geboomte planten om ongezien bezig te kunnen zijn. Zoon Jan Richard ging overdag met broer en zussen naar de rooms-katholieke school van het dorp. Die kwam er dankzij de familie Krepel, net als de kerk. Een buitenbeentje heeft hij zich nooit gevoeld. „Op woensdagmiddag speelde ik met klasgenoten in het Klarenbeekse bos. We groeven er kuilen en bouwden hutten.” >„De oude Everhard, zoals wij hem noemen, kwam op het idee om over te stappen op het maken van sigarenkisten” In de gloriejaren omvatte het landgoed honderden hectare bos en weiland. Vooral onder het bewind van de kleinzoon en naamgenoot van de Oostenrijkse voorvader groeide het familiebezit snel. „De marken hielden op te bestaan. Heel veel boeren zijn toen door Johannes Richardus junior uitgekocht. Volgende generaties moesten weer stukken land afstoten, om de vererving te kunnen bekostigen. Bovendien ging het na 1870 slecht met het koper. De oude Everhard, zoals wij hem noemen, tweede zoon van Johannes Richardus, kwam op het idee om over te stappen op het maken van sigarenkisten, met hout van het Beekberger Woud, dat werd gekapt. Het laatste stukje oerbos van Nederland.” ## Stofjas De huidige Jan Richard trad op 21-jarige leeftijd in dienst van de firma Krepel, na het vervullen van zijn militaire dienstplicht en aansluitend een officiersopleiding op eigen verzoek. „Dat vond mijn vader maar niks. Ik moest het bedrijf in.” :::inline_image 2::: Op de verjaardag van vader Krepel, 2 januari 1968, kwam hij uit dienst. De volgende dag was het zo ver. „Ik had een havodiploma en wist niets van techniek. „Ga die man daar maar helpen”, zei mijn vader. Zo stond ik ineens naast zaag- en schaafmachines. Toen ik tussen de middag thuis ging lunchen, zaten mijn nette blazer en stropdas vol splinters. „Moet je nou kijken, dit kán zo toch niet”, foeterde mijn moeder. Waarop mijn vader naar boven liep en met een stofjas terugkwam. Die heb ik zeker vijftien jaar aan gehad. Ik leerde alle machines te bedienen.” Van de werkvloer klom hij op naar het kantoor. Om zich verder te bekwamen, volgde hij in Amsterdam een cursus waarmee hij nauwkeurig de productiekosten van de sigarenkistjes kon berekenen. „Toen ik mijn vader vertelde hoe het voortaan zou moeten, werd hij kwaad. Hij bleef het naar eigen inzicht doen.” ## Zuinig Op de fabriek leerde de aankomende firmant de Klarenbeekse boerendochter Rikie Hertgers kennen, die werkzaam was op het kantoor. In 1978 trouwden ze en betrokken de woning aan de Vijverweg achter Villa Klarenbeek, op een steenworp afstand van molenvijver De Wierd. In 1984 namen ze het bedrijf over. „Mijn vader werd 65 en vond het mooi geweest. Met de dagelijkse bedrijfsvoering bemoeide hij zich niet meer, dat vond ik knap. Hij liet mij begaan en ging zich toeleggen op de schilderkunst.” „Op zolder van het huis had hij zijn kantoor en atelier”, vult Rikie aan. „Wij noemden die ruimte ”het Kremlim”. Hij heeft er zeker veertig schilderijen gemaakt.” Vier dochters en een zoon waren door vader Krepel uitgekocht. „Hij heeft altijd heel zuinig geleefd”, weet Jan Richard van nabij. „Dat bood hem die mogelijkheid, al was het nog steeds een ingewikkelde klus. Voor ons was het evenmin eenvoudig. We hebben goede jaren gehad, maar ook slechte. Met hard werken hebben we er ons doorheen geslagen.” ## Polen De twee Nederlandse concurrenten op het gebied van sigarenkisten verplaatsten de productie naar de Dominicaanse Republiek en Portugal. Op advies van een sigarenfabrikant ging Jan Richard in Sri Lanka kijken, maar dat land bleek ongeschikt. „Iemand van de Rotary attendeerde me erop dat de gemeente Brummen een zusterband heeft met Krotoszyn, een plaats in het in het zuidwesten van Polen.” :::author_streamer 1::: In 1995 reed hij er met Rikie en dochter Catherine naartoe. „De meeste bedrijven die we bezochten, zagen er niet uit. Uiteindelijk kwamen we bij een klein, goed uitgerust keukenfabriekje. Het jaar erna zijn we daar begonnen. Een paar van onze Klarenbeekse mensen hebben de Poolse medewerkers het vak geleerd. Ik verbleef er elke maand een week. Na vier jaar hebben we verderop een nieuwe fabriekshal met kantoor gebouwd. De burgemeester bood me een perceel van twee en een halve hectare aan voor een gulden per vierkante meter. Zo’n aanbod laat je niet schieten.” :::inline_image 3::: Rikie wijdde zich primair aan de zorg voor de twee kinderen en de moestuin bij de woning aan de Vijverweg. In 1996 nam het echtpaar ook het 90 hectare grote landgoed over. Terwijl Jan Richard de jaren door leiding had gegeven aan de bedrijven en zijn vrouw daar zijdelings bij betrokken was, had zij een leidende rol bij het herstel van het landgoed en later het huis. „Mijn vader was een natuurliefhebber, mijn moeder had een zakelijke inslag, ik heb van allebei wat. Vanaf het begin wilden we het park rond het huis in oude staat herstellen. Ik heb me nooit de mevrouw van het landgoed gevoeld, maar het is wel bijzonder dat je de kans krijgt om zoiets moois te beheren, in stand te houden en zelfs te verfraaien. Het zag er niet uit toen we in 2017 op het landhuis kwamen wonen.” ## Industrieel landgoed De ideeën die ze uitwerkte, werden aangeleverd door de bekende Amsterdamse tuinarchitect Robert Broekema. Aangeplante bomen en struiken die het huis aan het gezicht onttrokken, werden gekapt. Daardoor kwamen de oude bomen weer tot hun recht. Op het grasveld ging het echtpaar schapen houden. Tussen het huis en de fabrieksgebouwen kwam een grote moestuin met kas. „Tuinieren heb we altijd heel leuk gevonden. De kinderen mopperden er weleens over. Ik werd lid van een tuinclub, dat was een extra stimulans.” Het landgoed telt negen rijksmonumenten, variërend van Huize Klarenbeek tot de oude fabriekschoorstenen. Aan de hand van een masterplan, opgesteld in samenwerking met de Provincie en de gemeente Voorst, werd de voormalige zagerij omgevormd tot vergaderlocatie en horecaonderneming, de bovenverdieping tot Bed & Breakfast en bruidssuite. De oude slijperij kreeg de functie van trouwlocatie. „Het was een megaoperatie, maar we hebben heel veel steun gehad van de Provincie. Die zag het unieke van dit industriële landgoed, dat al eeuwenlang wordt beheerd door dezelfde familie.” :::author_streamer 2::: Na de verhuizing was het echtpaar tussen alle andere werkzaamheden door zo’n vier jaar bezig met het saneren van alle huisraad, documenten, antiek en curiosa die door Krepels uit het verleden waren aangeschaft of verkregen. „Alles is door onze handen gegaan. Gaan we dit bewaren, knappen we het op of doen we het weg? We genieten enorm van dit huis, maar je blijft er wel druk mee.” ## Rondgang Een rondgang over het landgoed, met Jack Russell Wampie, toont de enorme variatie aan bomen in het park. Vier relatief jonge exemplaren werden geplant ter gelegenheid van de geboorte van de kleinkinderen. Een Koningslinde en een Pindakaasboom voor Winston en Boris van Bernhard, een Ginkgo Biloba en een Vaantjesboom voor Wolfgang en Claire van Catherine. Ronduit spectaculair is de Noord-Amerikaanse Thuja (levensboom), destijds te diep ingeplant. Met gevolg dat uit alle lage taken bomen voorkwamen, die samen een natuurlijke kathedraal vormen. :::photo_gallery 1::: In de moestuin is tuinman Peter het gewas aan het besproeien. Zo nodig wordt hij bijgestaan door Nico. „Die noemen we onze ”butler”. Hij haalt de post uit de bus, verzorgt de plantjes binnen, wordt gebeld als ergens de verwarming uitvalt… Je kunt het zo gek niet bedenken, of Nico regelt het.” Het 60 meter lange kippenhok, erfenis van de vrijgezelle oom, werd vervangen door een fraaie opslagschuur. Achterin staan bedrijfsmachines en een generator van ruim honderd jaar oud. „Ik kan het niet over mijn hart verkrijgen om die bij het oud ijzer te gooien”, bekent Jan Richard. Achter de schuur, tegen de Kopermolenweg, kweekt hij boompjes die later uitgepoot kunnen worden. Naast de oude oranjerie ligt het kantoor van zoon Bernhard, sinds 2012 directeur. Jan Richard loopt er nog geregeld binnen om even bij te praten of advies te geven. Een deel van de oude zagerij is ingericht als fabrieksmuseum. Een prent toont de bijzonder medailles die het bedrijf in de loop der jaren ontving, waaronder een zilveren medaille uit 1808 van koning Lodewijk Napoleon. „Dat was iemand die de industrie steunde.” Aan de wand van de gang die de oude zagerij met de slijperij verbindt, hangen schilderijen, waaronder die van vader Krepel. ## Historie Sinds ze wat meer tijd hebben, verdiept het echtpaar zich ook in de historie van het landgoed. „Zo zijn we naar het Oostenrijkse Steyr geweest, de stad waar de Krepels vandaan komen. Dat heeft iemand van de oudheidkundige kring ontdekt. We zagen daar heel veel watervallen en oude industriële watermolens. In Keulen had je destijds een grote beurs voor koper. Waarschijnlijk heeft de eerste Jan Richard van onze familie daar iemand ontmoet die hem heeft gevraagd naar Nederland te komen.” :::inline_image 4::: Ze kwamen ook in contact met een nazaat van Pieter Wesselman, jarenlang compagnon van Jan Richard de eerste. „Binnenkort hopen we die man hier te ontmoeten”, vertelt Riekie. „Dat is toch bijzonder. Het is voor ons gevoel het sluitstuk van onze inspanningen. Het landgoed ligt er weer prachtig bij, het huis is gerenoveerd, de rijksmonumenten zijn hersteld en de geschiedenis is vastgelegd. Wat we nog graag realiseren, is de terugkeer van het waterrad bij de waterval. Dan kunnen we daarmee onze elektriciteit opwekken.” ## Kapitalen Dochter Catherine, juriste van professie, nam in 2016 van haar moeder de leiding over van Galerie bij Krepel, de naam waaronder alle commerciële activiteiten in de voormalige zagerij en slijperij vallen. „Zij heeft vijf mensen in dienst. De horeca bij trouwerijen, vergaderingen en evenementen worden door een externe partij verzorgd. Die betrekt de groenten uit onze moestuin. Dit jaar hebben we enorm veel trouwerijen; soms wel vier in een week. Ik doe alleen nog de tuin.” Bernhard assisteert zijn vader in toenemende mate bij het beheer van het landgoed. Een weerkerend punt van zorg is het onderhoud van de lanen, voor een deel toegankelijk voor publiek. „Om de drie jaar moet je de bomen laten controleren en dode bomen of takken laten verwijderen. Dat kost kapitalen.” :::author_streamer 3::: Het echtpaar werd lid van zowel de Landelijke als de Gelderse federatie van particulier grondbezit, maar zakelijk kunnen ze weinig met de ervaringen van andere landgoedeigenaren. „Er zijn heel weinig industriële landgoederen”, licht Rikie toe. De toekomst van het erfbezit is ongewis. „Mijn vader was blij dat hij dit aan ons kon overdragen en dat wij het nog konden bekostigen”, zegt Jan Richard. „De overdracht aan de volgende generatie is héél erg moeilijk. Ja, dat houdt ons bezig. De kinderen moeten er niet aan denken dat huis en park noodgedwongen aan het Geldersch Landschap worden verkocht. We doen er met elkaar alles aan om dat te voorkomen. De tijd zal leren of het lukt.” :::kader 2:::

Jan Richard en Rikie Krepel maakten landgoed Klarenbeek weer tot een parel

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege
op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Jan Richard en Rikie Krepel maakten landgoed Klarenbeek weer tot een parel

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Impressie van Terdege
op Instagram