Met meer generaties samenwonen op één erf

De eeuwenoude Zeeuwse woning, verbonden aan een landbouwschuur, ligt in een kromming van de Lenshoekdijk. Verscholen achter een wand van geboomte en struiken. Huis en schuur zijn getaand door de tijd, maar het tuinhuisje van Douglashout oogt fonkelnieuw. De achterwand en zijwanden zijn gepotdekseld en zwart gemaakt, net als de schuur. Een glazen pui aan de voorzijde biedt bescherming tegen kou, wind en regen. Dat moet ook wel, want het tuinhuis fungeert als woonkamer van Willem (22) en Angela de Koster (21). Met twee bankjes, twee salontafeltjes, een houtkachel en een kooi met kanarie is het vertrek gevuld. Daar staat tegenover dat het wonen hier continu een vakantiegevoel geeft, door het uitzicht op de enorme tuin, een veld met pioenrozen en een kip die met een schare kuikentjes over het terras scharrelt. Iets verderop ligt de monumentale korenmolen van ’s-Gravenpolder. ## Bureaucratisch Gerhard de Koster (58) kwam ter wereld aan de andere kant van de dijk. Daarvandaan verhuisden zijn ouders met hun gezinnetje naar het dorp. Na het overlijden van opoe De Koster trokken ze in de woning aan de Lenshoekdijk. Vijf jaar later verkasten ze weer naar een huisje in het dorp, om plaats te maken voor Gerhard en Lies (56). „Wij hebben hier zeven kinderen gekregen.” De inwoner van ’s-Gravenpolder verdient de kost met hovenierswerk en het kweken van snijbloemen. Vorig jaar vormde hij met zoon Willem een vennootschap onder firma. Willem richt zich voornamelijk op het hovenierswerk, zijn vader op de kweek en verkoop van de snijbloemen. De Zeeuwse boerderij is al honderd jaar in bezit van de familie. Drie jaar geleden keerde oma Corrie de Koster-De Witte (86) er terug. Een valpartij was voor de familie reden om een aanvraag voor een mantelzorgwoning in te dienen. De gemeente Borsele, waaronder ’s- Gravenpolder valt, stelde zich aanvankelijk bureaucratisch op. „Dat sloeg ineens om. Waarschijnlijk omdat de landelijke overheid gemeenten ging adviseren dit soort initiatieven juist te bevorderen.” ## Zorgwoning Met geld dat hij van zijn moeder leende, liet De Koster door een zwager de zorgwoning bouwen, tegen en deels in de landbouwschuur. Alles gelijkvloers, met een royale woonkamer en een slaapkamer met aangrenzende badkamer, geschikt voor rolstoelrijders. Vanaf het begin speelde in zijn achterhoofd mee dat Lies en hij er later moeten kunnen wonen. „Daar hebben we bij de indeling rekening mee gehouden. Zo mogelijk blijven we hier, als we oud mogen worden.” >„Zo mogelijk blijven we hier, als we oud mogen worden” Zijn moeder was nog maar net verhuisd naar haar nieuwe onderkomen toen ze opnieuw viel. Wekenlang had ze zorg nodig. „Daarna kreeg ze een zware aanval van bronchitis. Daar is ze heel ziek van geweest.” Vervolgens kwam bij de weduwe een spierziekte openbaar. „Eén oog viel dicht en ze kon niet goed meer praten”, zegt Lies. „We dachten eerst aan een beroerte. Door goede medicijnen namen de klachten gelukkig af.” :::inline_image 1::: Dit voorjaar brak de weduwe haar heup. Na de operatie verbleef ze weken in een revalidatiecentrum. Recent werd kanker op haar ribben vastgesteld en volgden 23 bestralingen. „Zo is er in die paar jaar al best het een en ander voorgevallen”, constateert Lies. „Ik doe sowieso de boodschappen en houd het huisje een beetje bij als dat nodig is. Gerhard brengt ’s morgens altijd een bakje thee en geeft zijn moeder dan meteen de medicijnen. We koken ook voor haar.” ## Rollator Het echtpaar heeft geen moment spijt gehad van de beslissing om de zorg voor moeder De Koster op zich te nemen. „We vinden het mooi dat ze kan blijven wonen op een plek die haar vertrouwd is”, zegt Gerhard. Het voorwerp van zorg zit in een leunstoel naast een klassiek kabinet, de rollator binnen handbereik. Ondanks haar tanende geheugen heeft ze nog scherp waar ze heeft gewoond in ’s-Gravenpolder. Alleen de verhuizing naar haar huidige onderkomen is in nevelen gehuld. „Ja, hoe is dat nou gegaan…. Vanzelf zo’n beetje, denk ik…” Ze kwam op vertrouwde grond. „Mijn man had hier zijn bedrijf en we hebben er vijf jaar gewoond.” Haar woonkamer kijkt uit op een weelderige bloementuin die voornamelijk wordt bijgehouden door Lies. Een medewerker van de thuiszorg komt dagelijks langs om insuline toe te dienen en haar te helpen bij het wassen. „Ik doe het liever helemaal zelf, maar als het niet meer gaat, moét je wel”, stelt de weduwe gelaten vast. ## Wasmand Haar man, die twaalf jaar terug overleed, mist ze nog elke dag. „Ik vond het moeilijk om in m’n eentje hiernaartoe te komen. Niet dat ik wil klagen, want de kinderen zijn heel goed voor me, maar je zit toch nog vaak alleen.” Desondanks zou ze niet terug willen naar haar vorige woning. „Dat zou niet meer gaan. Door m’n vergeetachtigheid. En ik sta niet meer zo stevig op mijn benen.” De gebroken heup liep ze op toen ze met een mand vol wasgoed naar de droogmolen liep en struikelde. Ze belandde in een droog slootje en kon geen kant meer op. Haar armband met alarmknop lag in de woonkamer op te laden. „Gelukkig kwam mijn zus na een klein halfuur langs”, zegt kleinzoon Willem. „Maar als je zo ligt, duurt een halfuur lang”, verzekert zijn oma. „Ik heb al die tijd liggen roepen.” ## Keukentafel In mei 2025 traden Willem en zijn Angela in het huwelijk. Twee jaar geleden ontstond het idee om bij pa en moe De Koster te gaan wonen. Het was Lies die deze mogelijkheid opperde. „De gedachte ontstond aan de keukentafel”, lacht ze. „Ik begon al na te denken over de indeling; verbouwen vind ik heel leuk. Toen ik het voor mezelf op een rij had, betrok ik Gerhard erbij. Die reageerde meteen positief.” :::inline_image 2::: Willem, tweede van de zeven kinderen, zag het ook wel zitten. Angela, van beroep medisch secretaresse en afkomstig uit Kruiningen, was minder enthousiast. „Ik kan prima met mijn schoonfamilie, maar hoefde niet zo nodig op hun erf te wonen. Uiteindelijk heeft Willem me ervan kunnen overtuigen dat we voldoende privacy zouden hebben. :::author_streamer 1::: De praktijk bevestigde dat. Een aangelegde haag scheidt de tuin in twee delen, zodanig dat beide gezinnen uitzicht hebben op het veld met snijbloemen. Naast het tuinhuis creëerde Willem een prieelachtige zithoek met ruwhouten banken, ideaal om te barbecueën. ## Bruikleen In het verleden bouwden Gerhard en Lies een deel van de landbouwschuur al om tot woon- en slaapvertrekken, om hun groeiende gezin te kunnen bergen. Nu huizen ze vrijwel volledig in de schuur. Willem en Angela kochten het woonhuis, met geld dat ze leenden van vader en moeder De Koster. De woonkamer blijft in bruikleen van pa en moe met het resterende kroost. De rest van de woning werd grondig aangepakt. De oude keuken veranderde in een moderne woonkeuken, badkamer en toilet werden gerenoveerd. Ook de twee slaapkamers op de bovenverdieping gingen naar Willem en Angela, waardoor de overige kinderen De Koster wat moesten inkrimpen. Niemand deed daar volgens Lies moeilijk over. „Ze vonden het leuk dat Willem en Angela hier kwamen wonen.” ## Notarieel vastgelegd Het tuinhuis bouwde Willem zelf. „Samen met mijn broertje, die zit in de bouw.” De winter zal uitwijzen of de houtkachel in staat is om het vertrek bij lage temperaturen warm te houden. Zo nodig kunnen ze uitwijken naar de woonkeuken. :::inline_image 3::: Angela is intussen in verwachting. Voorlopig hebben ze ruimte genoeg, vindt het jonge paar. Op termijn krijgen ze de woonkamer erbij. En ze hebben het eerste recht van koop van het resterende deel van de grond en de opstal. Omgekeerd hebben Gerhard en Lies het eerste recht van (terug)koop als het paar toch besluit om elders te gaan wonen. Alles is notarieel vastgelegd. „Er kunnen situaties ontstaan waaraan je niet wilt denken, maar die zich wel kunnen voordoen”, licht Gerhard toe. „We hebben alles ook bewust op één adresnummer gehouden.” Mochten Willem en Angela de volledige overname financieel niet kunnen trekken, dan is een deel van de landbouwschuur nog om te vormen tot vierde woning. „Maar dat is van later zorg”, vindt Willem. ## Egoïsme Tot nu toe bevalt het samenwonen onder één dak en op één erf prima. Angela, die opgroeide in een woonwijk, heeft meer privacy dan voorheen. Drie dagen per week werkt ze bij Reumazorg ZWN in Goes. De overige dagen geniet ze van de ruimte, al het groen rond het huis en de geitjes, het konijn en de poes die Willem aanschafte. Haar ouders waren van meet af aan positief over het plan. „Ze vonden het een kans die je niet vaak krijgt. Dat hielp me om te wennen aan het idee. In de praktijk zijn we meer bij mijn ouders dan bij mijn schoonouders. Elke zaterdagavond gaan we in Kruiningen eten. Bij de ouders van Willem drinken we zondagavond na de kerkdienst koffie, verder zien we elkaar eigenlijk alleen op het erf.” >„De meeste mensen zijn alleen bereid om ruimte af te staan en zorg aan familie te verlenen als het financieel moet” Ondanks hun positieve ervaringen verwacht Gerhard niet dat het vormen van meergeneratiewoningen massaal navolging zal krijgen. „De Bijbel leert dat met het ouder worden van de wereld het egoïsme zal toenemen. De meeste mensen zijn alleen bereid om ruimte af te staan en zorg aan familie te verlenen als het financieel moet. Zo kijk ik er tegenaan.” :::inline_image 4::: ## Huifkar Dat het nog anders kan, bewijst de familie Metske in Ouddorp. Door zijn werk als verpleegkundige verhuisde Piet Metske (68) met echtgenote Margreet (66) veertig jaar geleden van Rotterdam naar Ouddorp. Daar kochten ze een kleine arbeiderswoning aan de Oosterweg met een enorme lap grond erachter. Aan de woonkamer bouwden ze een erker om daar zo nodig zorg te kunnen bieden aan ouders. Hun kindertal groeide uit tot tien. Voor het bergen daarvan vonden nog enkele verbouwingen plaats, telkens als er weer geld beschikbaar was. >„Toen we hier kwamen, met zeven kinderen, hadden we twee slaapkamertjes, geen badkamer en geen warm water” De ruimte bleef beperkt. „Toen we hier kwamen, met zeven kinderen, hadden we twee slaapkamertjes, geen badkamer en geen warm water”, blikt Margreet terug. „Het was behelpen, maar buiten hadden de kinderen alle ruimte. Ze hebben er nooit een punt van gemaakt dat ze met z’n vieren op één slaapkamer lagen.” In het land achter het huis liepen een koe en een varken, voor de slacht. Na verloop van tijd kwamen er paarden en een huifkar bij, waarmee de kinderen Metske tochten gingen verzorgen. Later ook het vervoer bij bruiloften. „We hebben zelfs een begrafenis gedaan.” Tijdens het hoogtepunt van de onderneming had de familie vijf huifkarren. Met het uitvliegen van de kinderen nam het aantal weer af. Tien jaar geleden ging de laatste huifkar de deur uit. Met de paarden. ## Belofte In hetzelfde jaar kwamen dochter Margreet (31), de negende in de rij, en schoonzoon Gert-Jan de Jong aan de Oosterweg wonen. De twee beweerden als kleuter al dat ze met elkaar gingen trouwen en hielden vast aan die belofte. „Ik was negentien, Gert-Jan nog achttien toen we trouwden. We betrokken een huurwoning, maar kort daarop besloot de eigenares het hele zaakje te verkopen. Ik was inmiddels zwanger. Na de geboorte van Thijn konden we voor drie maanden terecht in het huisje dat van de opa en oma van Gert-Jan was geweest. Daarna zijn we hier gaan bouwen.” :::inline_image 5::: Haar ouders boden alle kinderen de gelegenheid om de arbeiderswoning aan de achterzijde uit te breiden. De eerste acht overzagen het niet, Margreet en haar man wel. „Gert-Jan komt uit een bouwvakkersfamilie, daar bouwden ze allemaal hun eigen huis.” Binnen zes weken was de vergunning voor een mantelzorgwoning binnen. „Zo hebben we het gebracht. Op termijn hopen we zorg te kunnen bieden aan mijn ouders.” ## Speeltuin Met hun zoontje trokken ze bij pa en moe Metske in. Gert-Jan en zijn familie timmerden en metselden in de avonduren en op zaterdag gestaag door aan de nieuwe woning, die naadloos aan de arbeiderswoning werd verbonden. Door de gepotdekselde zwarte zijwanden kreeg het geheel de uitstraling van een Zeeuwse boerderij. Een deel van de uitbouw overkoepelt de woning van vader Piet en moeder Margreet. „Boven namen we twee slaapkamers over, binnenkort kopen we er nog twee bij.” Achter het huis maakte Gert-Jan een afdak met uitzicht op de tuin. De enorme lap is in tweeën gedeeld door middel van een haag. Piet maakte van zijn deel een feeërieke hof. „De Landleventuin”, lacht zijn dochter. „Wij hebben een speeltuin.” In het grasveld staat een trampoline met een skelter ernaast. Achterin is de bouwplaats voor de jongens en grazen de pony’s. Hond Wim draaft achter een vogel aan. „We hebben ook nog kippen, konijnen, duiven, eenden, vissen en twee katten”, somt de tienjarige Laura op. Als een geboren moedertje zeult ze rond met Benjamin, het zevende kind van Gert-Jan en Margreet. :::inline_image 6::: ## Zegen Piet en moeder Margreet vinden het een zegen om een dochter, schoonzoon en een deel van de kleinkinderen in hun nabijheid te hebben. „Dit jaar ben ik heel erg ziek geweest”, zegt Piet. „Er kwam veel bezoek, en dat stelde ik op prijs, maar niets was zo troostend als de liefde van de kleinkinderen.” Bovendien kunnen ze door deze constructie waarschijnlijk blijven wonen op de plek die hen lief is. „Nu springen zij vooral hier nog bij”, bekent hun dochter. „Ik maak er geen misbruik op, maar betere buren krijgen we nooit.” Om hen heen zien ze het aantal mantelzorgwoningen snel toenemen, meestal in de vorm van een mobiele unit. Door de soepele medewerking van de gemeente, denkt Piet. „Daarbij spelen de woningnood en de wachtlijsten van zorginstellingen ongetwijfeld een rol. In de meeste gevallen zie je dat kinderen in het ouderlijk huis gaan wonen en de ouders de mantelzorgwoning betrekken.” De voormalig locatiemanager van verpleeghuis De Vliedberg in Ouddorp weet niet of het massaal navolging gaat vinden. „Je moet de mogelijkheden hebben. Die zijn in stedelijk gebied beperkt.” >„Ik maak er geen misbruik op, maar betere buren krijgen we nooit” „Wat dat betreft zijn wij bevoorrecht”, beseft dochter Margreet. „We willen geleidelijk het hele huis overnemen. Niet zozeer voor onszelf, maar we hebben dan meteen woonruimte voor Thijn of Laura. Als die gaan trouwen.” :::kader 1::: :::kader 2:::

Met meer generaties samenwonen op één erf

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege
op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Met meer generaties samenwonen op één erf

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Impressie van Terdege
op Instagram