Mirjam den Boer-Neele: Ik geloof heel sterk in de kracht van het gebed

Vanuit haar appartement kijkt Mirjam den Boer-Neele op een kleurrijke tuin van de Dahliavereniging Leusderkwartier Amersfoort. Die kreeg ze er gratis bij, toen ze vanuit een statige woning aan de nabijgelegen Arnhemseweg naar deze plek verhuisde. Ouderen binnen de gereformeerde gezindte verbinden haar meisjesnaam nog altijd aan de Vereniging ter Bescherming van het Ongeboren Kind, waaraan ze 22 jaar leiding gaf. Nadat ze op 53-jarige leeftijd in het huwelijk trad met weduwnaar Joop den Boer uit Gouda, bleef ze voor hen Mirjam Neele. Een in steen gebeitelde naam.

„In 1993 zijn we getrouwd. Ik ben nooit op zoek geweest naar een man. Mijn werk betekende veel voor me, ik had een mooie vriendenkring, dierbare neven en nichten kwamen geregeld logeren, de feestdagen bracht ik door met mijn familie, in de vakanties maakte ik verre reizen. Maar ja, dan komt er iemand op je pad van wie je gaat houden. Het was wel even schakelen. Je bent lang gewend geweest zelf je zaken te regelen, dat moet je ineens samen gaan doen.”

Joop was vier jaar ouder en werkzaam geweest in de verkoop van grafische machines. „Het eerste halfjaar van ons huwelijk woonden we in mijn huis in Hoevelaken. Dat was voor hem heel saai. In Gouda was hij actief in de kerk, als ouderling. Daar woonden ook al zijn kinderen.

Na dat halfjaar zijn we naar de Arnhemseweg in Amersfoort verhuisd. Daar had hij een hele etage voor zichzelf, en kort daarop is hij weer ouderling geworden, in de Nieuwe Kerk. Doordat hij vervroegd was uitgetreden, dankzij een van de vele prepensioenregelingen van destijds, kon hij veel voor de kerk betekenen.”

Gebed Zelf zette ze haar werk als directeur van de VBOK voort. Nu naast haar taak als echtgenote van een man met kinderen. „De liefde voor zijn kinderen kreeg ik er meteen bij, maar ik heb mezelf niet opgedrongen. Hun moeder was niet zo lang daarvoor overleden en had terecht een grote plek in hun hart. Ze noemen mij Mirjam; voor de klein- en achterkleinkinderen ben ik oma Mirjam. In gesprekken met anderen heb ik het over „mijn kinderen.” Er is een hechte band ontstaan.”

In Joop ontving ze een man die haar adviseerde en op moeilijke momenten ondersteunde. „Hij had de gave van gebed. Als ik voor moeilijke situaties stond –discussies met andersdenkenden, overleg met de minister, een bijdrage voor radio of televisie, medewerking aan een forum met de directeur van een abortuskliniek– legde hij die neer voor God. Dat betekende heel veel voor me. Hij bad ook voor alle kerken en predikanten in de stad, voor de regering, de samenleving, de internationale situatie.”

Van het milieu waarin ze opgroeide, raakte ze vervreemd. Zonder enige rancune. „Het was een geleidelijk proces. Toen ik door mijn huwelijk in de Hervormde Kerk terechtkwam, voelde ik me daar meteen thuis. Zo had ik mijn geloof al die jaren al beleefd.”

Scriptie Ze groeide op binnen de Gereformeerde Gemeenten, als dochter van een groenteboer in Rotterdam-Kralingen. „Na een opleiding tot secretaresse en het praktiseren daarvan bij verschillende grote bedrijven, ben ik sociologie gaan studeren. Die studie was destijds behoorlijk beïnvloed door het marxisme. Daar ging ik in mee, maar mijn ouders bleven voor me bidden. Toen ik op 35-jarige leeftijd tot geloof kwam, halverwege mijn doctoraal, ben ik gestopt met de studie.”

Er volgden moeilijke jaren, ook psychisch. „Door die enorme overgang. Toen ik weer wat stabieler was, heb ik mede op advies van prof. W. H. Velema de studie weer opgepakt. Daarnaast werkte ik op het kerkelijk bureau van de Gereformeerde Gemeenten. Eerst voor het deputaatschap zorg of iets dergelijks, later als secretaresse op het zendingsbureau. In 1983 studeerde ik af als bedrijfssocioloog op een scriptie over de organisatie van de zending van de Gereformeerde Gemeenten.”

Na haar afstuderen kreeg ze een aantal banen aangeboden, waaronder een promotietraject, maar ze koos voor de VBOK. „Een brede organisatie die opkwam voor christelijke waarden en normen, voorlichting combineerde met hulpverlening en contacten onderhield met de overheid. Dat paste bij mij.”

Mantelzorger Juli 2005 nam ze afscheid van de VBOK, vanwege het bereiken van de pensioenleeftijd. „Vijf maanden later is Joop overleden. In 2004 werd bekend dat hij uitgezaaide darmkanker had. De chemokuren deden vrijwel niets, het was een lijdensweg. Een halfjaar ben ik fulltime mantelzorger geweest. Dat was heel intensief. Het is zwaar als je je geliefde zo ziet lijden. Tot het laatst bleef mijn man doen wat hij kon. Zijn pastorale taken ging hij telefonisch vervullen.”

De laatste dag zal ze nooit vergeten. „Nadat hij afscheid had genomen van de kinderen, een voor een, hebben we met elkaar gezongen: Psalm 25 en Psalm 116. „God heb ik lief.” Hij neuriede zachtjes mee. De psalmen waren hem dierbaar. In vrede is hij heengegaan.”

Sommigen verzekerden haar dat ze het wel zou gaan redden. Voor hun huwelijk dopte ze immers ook haar eigen boontjes. „Die mensen hadden het niet begrepen. Je bent met iemand vergroeid geraakt. Daardoor stond ik nu op een totaal andere manier alleen in het leven. Joop was mijn ”soulmate”. Ik heb fantastische vrienden en vriendinnen, maar die kunnen je huwelijkspartner niet vervangen. Gelukkig had ik enorm veel steun aan de kinderen. De band met hen is alleen maar intensiever en hechter geworden.”

Dubbel rouwproces Ze wilde meteen weg uit het grote huis met alle daaraan verbonden herinneringen. „Maar het is nooit verstandig om zo’n beslissing te nemen in een emotionele situatie. Daarom ben ik gebleven en heb ik er nog elf jaar in m’n eentje gewoond, met genoegen.”

Behalve haar man miste ze het werk dat ze altijd met hart en ziel had gedaan. „Dat gaf een dubbel rouwproces. Op alle verzoeken om zitting te nemen in besturen heb ik aanvankelijk nee gezegd. Ik wilde eens weten wie ik was zonder medewerkers, bestuurders en vrijwilligers om me heen, en al die publiciteit. Wat blijft er dan van me over? Ik voelde me als een ui die wordt afgepeld, schil na schil. Het jaar 2006 zou ik niet graag overdoen. Het leerde me wel te relativeren. Alles heeft z’n tijd. Ik denk dat God je in elke periode van je leven bepaalde taken wil geven. Hij is erbij in het proces om jezelf te hervinden in die nieuwe situatie. Je mag dankbaar zijn voor dat wat was, maar blijven staren naar het verleden is niet goed.” Emoties

Van de VBOK nam ze ook innerlijk afscheid. „Je moet je opvolgers niet voor de voeten gaan lopen. Enkele jaren voor mijn vertrek had ik mijn leidinggevende taken al overgedragen. De laatste periode hield ik me uitsluitend bezig met de externe betrekkingen.”

Na 2005 kwamen er geleidelijk andere contacten voor in de plaats, buiten het gezichtsveld van het brede publiek. „Ik raakte betrokken bij kerkelijk werk, werd ouderling en voorzitter van de kerkenraad. Daarnaast kwam ik in het bestuur van Wycliffe Bijbelvertalers Nederland en werd ik door juristenvereniging Pro Vita gevraagd als adviseur. In die hoedanigheid woonde ik alle bestuursvergaderingen bij; heel boeiend.”

Op het kerkelijk erf leerde ze met behoedzaamheid te manoeuvreren. „Mensen die iets voor de kerk doen, zijn echt betrokken. Het gaat om dingen die hen innerlijk raken en bezighouden. Dat levert snel emoties op, mede door de diversiteit in meningen en overtuigingen. Ik heb veel moeten leren en afleren.”

Vliegschaamte De ontwikkelingen op het gebied van abortus provocatus bleef ze belangstellend volgen, maar niet als in haar jaren bij de VBOK. „Er zijn zo veel andere maatschappelijke zaken bij gekomen die je bezighouden. De invloed van de sociale media op onze gedachtewereld, het nepnieuws dat over je heen komt, de oorlogen die nu woeden, de nood in Afrika, de klimaatcrisis... Ik heb vliegschaamte gekregen. Anderen laat ik daarin vrij, zelf zal ik niet meer onnodig vliegen. Als je beseft wat er aan de hand is, moet je daar voor jezelf consequenties aan verbinden, ongeacht wat anderen daarvan vinden.”

Toen het onderhoud van het grote huis haar zwaar begon te vallen, viel haar oog op een artikel over de geplande bouw van een wooncomplex, iets verderop. „Ik heb er een weekendje over gedacht en de link naar de kinderen gestuurd. Die waren zeer enthousiast. Ze vonden het maar niets dat ik nog in dat huis met die hoge trappen woonde. Binnen een week was het rond, mijn vorige huis was ik snel kwijt. Ook daarvoor heeft God gezorgd.”

Leesclub De taken die ze op zich had genomen, stootte ze geleidelijk weer af. Vorig jaar de laatste: het werk voor Pro Vita. „Ook daar groei je naartoe. Ik was intussen 83; je moet van stoppen weten. Ik zit nog wel in twee beleidscommissies en het gebedsteam van de Nieuwe Kerk. In de coronaperiode ging een groepje mensen voor de aanvang van de digitale uitzending van de dienst met elkaar bidden, via Zoom. Dat is een hecht team geworden. Nu komt het na de dienst bijeen op een plek in de kerk waar leden om voorbede kunnen vragen.”

De meeste tijd wordt opgeslokt door sociale contacten, waaronder die met haar zussen en zwager. „Die zijn me erg dierbaar, we spreken elkaar regelmatig. Mijn oudste zus is op 39-jarige leeftijd overleden. Mijn tweede zusje is nu ook weduwe. Ons jongste zusje, nog gehuwd, is inmiddels 78 jaar oud.”

En dan zijn er de verjaardagen van kinderen, klein- en achterkleinkinderen en is er het bezoek van vrienden, vriendinnen en buren. „Pas was er een reünie van de familie Den Boer, bij een van mijn zoons. Vanmorgen had ik twee jonge vrouwen op bezoek met wie ik eens in de maand bid. Voor de kerkelijke gemeente, onze families, de overheid, de situatie in Israël… Ik geloof heel sterk in de kracht van het gebed. Verder zit ik in de leesclub van dit wooncomplex.”

Grote reis Haar goede gezondheid ervaart ze als een geschenk. „Ik merk wel dat mijn vitaliteit afneemt. Soms zit ik te tobben over dingen, maar dat ligt ook aan mijn karakter. Ik vind het een zegen dat ik het proces van inleveren bewust beleef. Dat heeft niet het laatste woord. Je wordt gereedgemaakt voor de grote reis naar de eeuwigheid; het leven bij God. Toen ik tot geloof kwam, had ik meteen het gevoel burger van twee werelden te zijn. Hier is het niet. Als je wordt opgeslokt door je werk, ben je daar minder mee bezig. Bij het ouder worden, neemt het weer toe. Zolang ik leef, hoop ik tot zegen te zijn, maar ik wil wel graag heengaan. Om niet meer te zondigen en God te zien van aangezicht tot aangezicht. Wat zal dát zijn. Daar zijn geen woorden voor. Er is zo’n mooi lied.

’k Zal dan gedurig bij U zijn, in al mijn noden, angst en pijn. U al mijn liefde waardig schatten, wijl Gij mijn rechterhand woudt vatten. Gij zult mij leiden door uw raad, o God, mijn heil, mijn toeverlaat. En mij hiertoe, door U bereid, opnemen in Uw heerlijkheid. Dat is denk ik een psalm van vroeger, hè?”

Haar ogen vullen zich met tranen. „Dát is het. Daar gaat het naartoe. Daarom is het leven leefbaar. Ik zou me geen raad weten als dat zonder God moest. Hij is mijn Vrede en mijn Vreugde.”

beeld: Tineke van der Eems

Mirjam den Boer-Neele: Ik geloof heel sterk in de kracht van het gebed

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege
op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Mirjam den Boer-Neele: Ik geloof heel sterk in de kracht van het gebed

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Impressie van Terdege
op Instagram