Mist

Het is een grijze dag. De mist trekt maar langzaam op. Alleen de bomen om ons heen zijn zichtbaar. Het is waterkoud. Vandaag blijf ik thuis. En op zo´n grijze dag voelt dat of ik in mijn eigen bubbel blijf. Wij in onze eigen wereld. Geen vergezicht. Geen stipje op de horizon.

We leven door. We werken door. We eten door. We voeren door. Alles gaat gewoon door. Want wie weet er nog van het gekleurde kaartje van Nederland? Wanneer was dat eigenlijk alweer? Wie weet nog van al die files omdat boeren met hun trekkers zonodig naar Den Haag moesten? Wanneer was dat ook alweer? Het voelt al zolang geleden.

O ja, de brief van Remkes. Ook al meer dan een jaar geleden. Wat ik heb onthouden is ´de oprechte wanhoop die in de ogen van redelijke mensen´ die Remkes beschreef. Wat is er sindsdien veranderd?

Nog niets ten goede van de boeren. Er mocht dit jaar minder mest op het land. Dat kost geld. De derogatieregeling werd afgebouwd onder druk van Brussel. Daarom mocht er nog minder mest op het land.

En deze week kwam er weer een mededeling van de minister. De boeren hadden het te goed gedaan. En dus worden ze gekort. Je leest het echt goed. Het zit namelijk zo. De nieuwe eco-regeling moest duurzame landbouw stimuleren. Dat is gelukt. Meer boeren hebben meegedaan en ze hebben het nog eens beter gedaan dan de minister van tevoren had gedacht.

Als je meedoet val je in de categorie brons, zilver of goud. En helaas voor de boeren zelf, er zijn meer boeren in de categorie goud dan gedacht. Dus krijgen ze ongeveer een kwart minder dan in eerste instantie was toegezegd.

En er moet nog minder mest op het land. Want de mest stroomt via de grond weg door sloten en vervuilt het water. En daarom heeft de minister op basis van een berekening van dertien jaar geleden (in tussentijd is er niets verbeterd?) in december bepaald dat het volgend jaar toch anders moet.

Kijk, boeren moeten alles berekenen en bemonsteren. In onze mest zat minder stikstof dan volgens de norm van de overheid. Dan is er ook minder stikstof op het land gekomen. Maar om kilo’s stikstof af te voeren moet je dus eigenlijk meer mest afvoeren. Waardoor er nog weer minder voor jezelf overblijft. Begrijp je het nog?

Boeren hebben geen vertrouwen in de overheid. Die wanhoop die Remkes bij sommige boeren in de ogen zag, is die nu verdwenen? Nee, je hoort er alleen niets meer over. Want boeren deden hun best afgelopen jaar. Hebben net zo hard gewerkt als altijd. Als beloning worden ze voor het verduurzamen bestraft.

Hoe ziet de toekomst eruit? De stip op de horizon, hoe het verder moet met de landbouw? De mist is voor de boer nog niet opgetrokken. Het blijft onzeker.

Hier is in de middag de mist wel opgetrokken. Gelukkig hoef ik de deur niet uit. Ik zit lekker bij de houtkachel mijn verhaal te schrijven. De boer komt binnen voor een kop koffie. We leven ons leven in de bubbel. En zolang we ons maar niet te druk maken over alles wat er uit Den Haag komt aanwaaien, is het leven goed.

beeld: Tineke van der Eems