Net als Anne Frank schreef ook Joodse tiener Esther een dagboek

Het gezin is Joods, maar het is vooral moeder Sientje die de godsdienstige regels naleeft. Vader Jacques Philip is niet zo streng en laat nogal eens verstek gaan in de synagoge. Esther worstelt met de Joodse tradities. In haar dagboek schrijft zij: „Vertrouwen moet je hebben in God! Maar dat heb ik niet altijd. Ik word hoe langer hoe vrijer op zaterdag. Ik doe letterlijk alles en het kan me niets schelen. Ik voel er niets voor om de Shabbat te vieren. Is dat slecht?” Koosjer eten vindt ze „ook zo’n onzin” en in haar dagboek bekent zij dat zij bij andere mensen niet-koosjer heeft gegeten. Hoewel Esther zich in haar dagboek laat kennen als een vrolijke meid, mijmert ze regelmatig over het leven. „Soms heb ik van die melancholieke buien. Als ik ’s morgens vroeg in R’dam kom b.v. kan ik de lucht zo mooi vinden. Maar is dat dan overdreven? Is alles niet schitterend, wat God schiep?” De Jodenster –vanaf 2 mei 1942 verplicht– vindt Esther vreselijk. „Vooral in de trein. Als alle mensen zo naar je kijken! Afschuwelijk!” Joodse kinderen mogen geen gewone school bezoeken. Esther wordt gedwongen de hbs te verlaten en dagelijks met de trein naar Rotterdam te reizen om naar het Joods Lyceum te gaan. Daar ontstaat het verlangen naar Palestina te emigreren: „Ik wil naar Palestina, later, een nieuwe Joodse staat moet er wezen en wij, wij zullen het land bewerken.” >Esther gooit nog snel haar dagboek in de lichtkoker, die bij de buren uitkomt In het dagboek komen de problemen van de oorlog ook regelmatig aan de orde. „Laat in de middag heb ik een oude avondjurk van Sary aangetrokken. Zij stond goed. Ik vind het zo leuk om een avondjurk aan te hebben. Ik wil zo graag fuiven. Maar overal: „Verboden voor Joden.” Beroerde tijd.” Esther verlangt naar vrede: „O oorlog, schiet toch op. Waarom geen vrede. Is het niet verschrikkelijk dat al die mooie landen vernield worden?” Haar laatste woorden in het dagboek: „Laat me toch in het volgende schrift over de vrede schrijven!!!!!!!” Op zaterdag 26 september arresteren agenten van de Sicherheitsdienst het gezin, dat op het punt staat te gaan eten. Esther gooit nog snel haar dagboek in de lichtkoker, die bij de buren uitkomt. Vanuit Gorinchem gaat het gezin met de trein naar Amsterdam. Daarvandaan vertrekken de vrouwen naar Westerbork. Nog geen twee weken na haar arrestatie, op 5 oktober 1942, wordt Esther op vijftienjarige leeftijd vermoord in Auschwitz. Ook haar moeder en zus sterven die dag in de gaskamer. Haar vader sterft op 31 maart 1943 in werkkamp Schöppinitz, broer Simon op 31 oktober van dat jaar. Esthers struikelsteen ligt naast haar vroegere woonhuis aan de Gorinchemse Kalkhaven, in de Lombardstraat. Het dagboek blijft bewaard en wordt later uitgegeven.

Net als Anne Frank schreef ook Joodse tiener Esther een dagboek

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege
op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Net als Anne Frank schreef ook Joodse tiener Esther een dagboek

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Impressie van Terdege
op Instagram