Rob en Arend van Mourik weten zich beiden gevormd door hun ouders

Een doorsnee dorp is Kamperveen niet. Het bestaat uit een kilometerslange weg door weids boerenland met aan weerszijden huizen en boerderijen, soms ver van elkaar. Halverwege staat de hervormde kerk van het dorp. Sinds 2020 wordt de gemeente gediend door ds. Arend van Mourik. Vader Rob, woonachtig in Alblasserdam, heeft een forse reis moeten maken voor het gesprek. Hij maakt er weinig woorden aan vuil. „We knopen er nog wat bezoeken in deze regio aan vast. Die mogelijkheid heb je als je met emeritaat bent.” Het verlangen om iets te mogen betekenen voor Gods Koninkrijk ontstond al vroeg in zijn leven. „Ik ben opgegroeid in een klassiek hervormd gezin in Delft. Mijn moeder behoorde tot de bevindelijke richting, de lijn van ds. P. Zandt. Mijn vader voelde zich meer thuis bij het midden van de Gereformeerde Bond. Geestelijk ben ik het meest gevormd door mijn moeder en oma. Hun gebed heeft de weg naar het ambt voor mij geplaveid. Mensen over de Heere Jezus vertellen, dat leek me mooi. Ik was misschien wel een wat vroom jongetje.” >„Het gebed van mijn moeder en oma heeft de weg naar het ambt voor mij geplaveid” „Daar bent u later van bekeerd?” informeert Arend. „Dat kun je wel zeggen”, bevestigt zijn vader. „Kohlbrugge heeft me afgeleerd om te steunen op iets in mezelf.” ## Vormend Het zendingsideaal zette hij uit zijn hoofd. „Ik was niet sterk in talen. Een hoogvlieger ben ik nooit geweest.” Toch ging hij naar het vwo. „De toelating heb ik te danken aan ds. G. J. van Aalst, emeritus predikant in de Gereformeerde Gemeenten. Die was destijds docent op scholengemeenschap Guido de Brès. Hij wist van mijn verlangen om predikant te worden. In de vergadering waarin werd bepaald dat havo het best bij mij paste, pleitte hij ervoor me toch naar het vwo te laten gaan. Ik heb het met hangen en wurgen gehaald, maar die jaren zijn heel vormend voor me geweest.” Tijdens de studie theologie trad hij in het huwelijk met Wilma. Die verdiende de kost als verpleegkundige. „De laatste twee jaar deed ik parttime pastoraal werk in Bergambacht, waar ds. A.W. van der Plas toen predikant was. Hij was heel actief voor Stichting Hulp Oost-Europa en vaak op reis. Dan liet hij alles aan mij over, zo deed ik de nodige ervaring op.” ## Idyllisch dorp Met zijn vrouw en drie jonge kinderen betrok hij de pastorie van Meeuwen, zijn eerste gemeente. Daar kwam Arend ter wereld. Die kan zich alleen de verhuizing naar Linschoten vaag herinneren. „Aan Linschoten heb ik mooie herinneringen. Het was een idyllisch dorp, een beetje in de sfeer van W.G. van der Hulst. Gezin, school en kerk lagen er dicht bij elkaar. Dat gevoel van gemeenschappelijkheid is me bijgebleven. Waarschijnlijk door het grote verschil met Huizen, de volgende plaats waar ik belandde.” In de voormalige vissersplaats in het Gooi diende zijn vader een gemeente met zes predikanten, meerdere kerkgebouwen en duidelijk onderscheiden stromingen. „Op zondag trok ik van kerk naar kerk. Dat had ook iets moois. Je leerde over grenzen heen te kijken.” Arend zag op zondag maar weinig kinderen van school. „Daar waren wel meer hervormden, maar die zaten grotendeels in andere kerkgebouwen. Een klasgenoot zei tegen me: „Bij jullie in de Oude Kerk zingen ze zó langzaam.” De hele sfeer was totaal anders dan die in Linschoten. Er kon ook veel meer mee door. Als hervormd mens sta je met één been in de gereformeerde gezindte en één been in de wereld, maar in Huizen voelden we ons als gezin echt reformatorisch. Geen televisie, de vrouwen in een rok en in de kerk met een hoed op.” ## Kerstviering Zijn ouders kozen er wel voor om hun kinderen naar het algemeen christelijke Erfgooiers College te sturen. „We wisten dat daar nog docenten waren die invulling probeerden te geven aan de c van christelijk”, licht Rob toe. „Die wilden we steunen. Onze Machteld kwam na een kerstviering heel verontwaardigd thuis. Over de Heere Jezus was niet gesproken. We hebben haar geadviseerd om samen met twee vriendinnen die er net zo over dachten een gesprek aan te vragen met de rector. Die reageerde positief en stelde voor dat zij de volgende kerstviering zouden organiseren. Dat hebben ze gedaan.” „Die lef had ik niet”, bekent Arend. „Ik gedroeg me wat meer als onderduiker, al was ik geen meeloper. Daardoor voelde ik me vaak een eenling. Uitslagen van voetbalwedstrijden waren me onbekend, televisieprogramma’s kende ik alleen van naam. Bij ons gezin pakte het goed uit. We leerden christen te zijn in een seculiere omgeving, maar van mijn hervormde klasgenoten gaan er volgens mij nog maar weinig naar de kerk.” >„Mijn ouders hebben duidelijke principes, maar gaven ons nooit de indruk dat we het als predikantsgezin beter moesten doen dan de rest” Als vijftienjarige verhuisde hij naar Sommelsdijk. Een terugkeer naar de situatie van Linschoten: kerk, school en gezin dicht bij elkaar. „Inmiddels zongen ze ook in de Oude Kerk van Huizen ritmisch. Dat ging in mijn beleving voor geen meter. In Sommelsdijk kon je weer heerlijk meezingen.” In geen van de pastorieën had hij het gevoel een glazen huis te bewonen. „Mijn ouders hebben duidelijke principes, maar gaven ons nooit de indruk dat we het als predikantsgezin beter moesten doen dan de rest.” ## Onderwijs Van de prediking van zijn vader nam hij weinig mee. „Ik was goed in dromen tijdens de kerkdienst, bij alle dominees. Het geloof nam ik wel serieus, maar het bleef wat kabbelend.” In Sommelsdijk veranderde dat. „Niet tijdens een kerkdienst, maar gewoon op mijn slaapkamer. Ik ontdekte dat ik een zondig mens ben, en het echt van genade moet hebben. Vanaf die dag luisterde ik anders naar de preken. Mijn hart werd erin verklaard, om het bevindelijk te zeggen.” Voor zijn ouders kwam het niet als een verrassing. „We hebben het nooit tegen je gezegd, maar het verbaasde ons dat je na het vwo de pabo ging doen. Temeer omdat je een heel slimme leerling was.” Arend: „En ik heb nooit tegen jullie gezegd dat ik toen al overwoog om theologie te gaan studeren. Maar om predikant te kunnen worden, moest je voor mijn gevoel een briefje uit de hemel ontvangen. Dat gebeurde niet. De pabo leek me een goed alternatief. Ook als leerkracht kun je iets van God en Zijn Woord doorgeven.” Rob: „Achteraf bezien is het goed geweest. Je deed levenservaring op en kreeg vrijmoedigheid in het spreken.” ## Beloften Op De Driestar kwam Arend tot de overtuiging dat er geen extraordinaire ervaring nodig is om predikant te kunnen worden. „Daarin heeft de prediking van mijn vader zeker een rol gespeeld. Hij benadrukt altijd dat je mag pleiten op de beloften van God en Hem betrouwbaar moet achten op grond van Zijn Woord. De klassiek gereformeerde lijn. Het gaat niet om een briefje uit de hemel, maar om dé Brief. Bovendien verdween het verlangen naar het predikantschap niet. Dan moet je op een gegeven moment de knoop doorhakken, al hield ik een slag om de arm. Ik begon de studie theologie met het idee waarschijnlijk predikant te worden.” Voor zijn vrouw en zijn ouders kwam het besluit toch nog onverwachts. „Arend was de meest introverte in ons gezin. Nu je predikant bent, delen we veel meer dan vroeger.” Het echtpaar besteedde geen speciale aandacht aan hun zoon die theologie studeerde. „Alle kinderen zijn voor ons gelijk, ongeacht hun maatschappelijke functie.” Volkomen terecht, vindt Arend. „Het ambt van alle gelovigen gaat voorop, dat van predikant is niet meer dan een verbijzondering ervan.” Rob knikt. „Onze Geerten is de opleiding tot marinier gaan volgen. Op een dag stuurde hij me vanuit Noorwegen een sms: „Papa, waar staat in de Bijbel dat er een hel is? Een kornuit van me wil dat weten.” Dat vond ik mooi. Op elke plek kun je het over God en Zijn Woord hebben.” ## Gezonden Een voorbeeldfiguur wil Arend zijn vader niet noemen. „Ik ben niet zo van de rolmodellen of het zweren bij één theoloog. Je moet anderen sowieso niet nadoen. „Een mens van God gezonden”, daar gaat het om. Toen ik ging preken, ontdekte ik wel hoezeer ik ben gevormd door wat ik van thuis heb meegekregen.” :::photo_gallery 1::: Zijn vader werd bij zijn afscheid in Alblasserdam getypeerd als een verbinder. „Dat is mooi”, zegt Arend, „maar het lijkt me tegelijk een beetje frustrerend. Ook de koning en de premier kunnen een verbinder zijn. Daar ben je geen predikant voor geworden. Zelf zou ik mijn vader typeren als een schat in een aarden vat. Zo bedrijft u pastoraat en zo staat u op de kansel, zonder allures. Dat werkt verbindend, maar het is geen doel op zich.” >„Jij wilt de mensen wat leren en kunt moeilijke dingen eenvoudig verwoorden; daarin ligt je kracht” Als hij preken van zijn zoon beluistert, valt Rob het docerende karakter op. „Jij wilt de mensen wat leren en kunt moeilijke dingen eenvoudig verwoorden. Daarin ligt je kracht. Je bent niet iemand van de persoonlijke ontboezemingen.” „Klopt”, bevestigt Arend. „Onder en achter de kansel wil ik herder zijn, maar op de kansel ben ik leraar. Dat woord gebruik ik liever dan docent. „Onze dominee is wat zakelijk”, zouden ze in de Gereformeerde Gemeenten zeggen.” ## Romeinen Typerend is voor Rob dat zijn zoon in de dorpsgemeente de Romeinenbrief bepreekte. „Dat had ik in Meeuwen niet aangedurfd.” Voor Arend was het een bewuste keuze. „Mijn indruk is dat veel predikanten de brieven van Paulus betekenisvol vinden, maar de inhoud ervan doorgeven via een omweg, met teksten uit de Evangeliën. Dan denk ik: als het paulinische zo belangrijk is, preek er dan over vanuit de brieven van Paulus zelf. Ik hecht aan het ”tota Scriptura”. Een deel van de gemeente hoort het liefst over Zacheüs, de barmhartige Samaritaan of de verloren zoon, maar daar ga ik niet in mee. Vanwege mijn ambtsopvatting. We hebben de volle raad van God te brengen.” Zijn vader bepreekte meermalen alle belijdenisgeschriften. „In Sommelsdijk ben ik met de Dordtse Leerregels begonnen, in Elburg heb ik die compleet behandeld. Vanuit dezelfde visie. Als de belijdenisgeschriften bepalend zijn voor ons theologische denken, moeten we er wat mee doen.” ## Vanzelfsprekend Voor de bevestiging van zijn zoon koos hij een tekst uit de tweede brief van Paulus aan Timotheüs. „Gij dan, mijn zoon, word gesterkt in de genade die in Christus Jezus is. En hetgeen gij van mij gehoord hebt onder vele getuigen, betrouw dat aan getrouwe mensen, welke bekwaam zullen zijn om ook anderen te leren.” „Bij de bevestiging van ds. Mart-Jan Paul in Aalburg gaf zijn vader, predikant in de Gereformeerde Gemeenten, hem die tekst mee bij de handoplegging. Dat vond ik zó mooi. Toen Arend me vroeg voor de bevestigingsdienst, kwam deze tekst meteen weer bij me boven.” Het was voor Arend vanzelfsprekend dat zijn vader deze dienst leidde. „Als ik terugkijk, is hij toch degene die me het meest diepgaand heeft beïnvloed.” Rob vervulde het met dankbaarheid en verwondering. „Hij had ook kunnen kiezen voor een predikant bij wie hij stage liep of een vriend die al predikant was.” >„Mijn vader is wat meer een lutheraan, ik ben wat meer de calvinist” In hun theologisch denken ervaren ze grote overeenkomst, zij het met nuanceverschillen. „Mijn vader is wat meer een lutheraan, ik ben wat meer de calvinist”, vat Arend samen. „Bij u staat in elke preek Christus en het kruis centraal. Die vormen ook voor mij het hart van de prediking, maar ik wil ook aandacht besteden aan andere aspecten, zoals de heiliging.” „Dat doe jij inderdaad meer”, erkent Rob. „Ik ben altijd wat bang voor moralisme.” ## Moderne cultuur Een ander verschil is het verwijzen naar de moderne cultuur in de prediking. „Ik heb me daar nooit in verdiept”, bekent Rob, „dus ik doe er niets mee. Arend wel.” „Ik ben veel meer in de seculiere maatschappij opgegroeid”, verklaart zijn zoon. „Op een afwerende manier, maar ik vind het belangrijk dat mijn preken ook voor iemand die van niets weet, verstaanbaar zijn. Zonder dat ik de inhoud aanpas.” Op het pastorale vlak overheerst de gelijkenis. Arend bezocht na zijn komst in Kamperveen alle gezinnen. Rob draaide in Meeuwen zelfs mee in het reguliere huisbezoek. „Daardoor leerde je de ouderlingen én de gemeente goed kennen.” Ze behoren niet tot het soort dat elkaar elke maandagmorgen belt om te horen hoe de zondag was. „Daar heb ik geen behoefte aan”, zegt Arend. En Rob wil geen uitzondering maken. „Dan moet ik ook de andere kinderen gaan bellen. Ik spreek ze liever terwijl ik ze zie. Daar hebben we nu meer tijd voor.” Het emeritaat is nog wennen. „Ik doe pastoraal werk in buurgemeenten, maar in je eigen gemeente sta je ineens aan de zijlijn.” Arend kijkt niet anders tegen zijn vader aan dan voorheen. „Waarom zou ik? Zijn emeritaat bepaalt me wel bij het feit dat de ene generatie gaat en de andere komt. We zijn hier voorbijgangers.” :::kader 1::: :::kader 2:::

Rob en Arend van Mourik weten zich beiden gevormd door hun ouders

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege
op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Rob en Arend van Mourik weten zich beiden gevormd door hun ouders

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Impressie van Terdege
op Instagram