Ik ben een jachtig mens, ontdekte Gerjanne. „Ik schreef artikelen over rust, maar in de praktijk ren ik het leven door.” Rust vinden, hoe doe je dat in het leven van elke dag?
Wij wonen tegenover een buurtsuper, in de gezinsmond ook wel ”onze voorraadkast” genoemd. We zijn vaste bezoekers van de winkel, voor het vergeten pak melk of het spontane ijsje na het eten. Vorige week liep ik tegen etenstijd met een pakje braadboter richting de kassa. Achter de kassa zat een man. Hij las. Ik spiekte naar de titel. Op de een of andere manier vind ik het altijd buitengewoon interessant om te weten welk boek iemand leest. Weten welk boek iemand leest is zo veelzeggend. Hij las: ”De kracht van het nu”. „Hallo”, zei ik. „Hallo”, zei de man met het boek. Hij bliepte, en ik hield mijn pinpas naast het pinapparaat. „Doet het niet”, zei hij. „Je moet de pas er net als vroeger weer in steken.” Ik stak mijn pas in het apparaat en wachtte. „Wat nostalgisch”, zei ik. En toen: „Wat duurt het lang.” Hij lachte olijk, tikte even op zijn boek. „Nu is nu”, zei hij, en ook al wist ik niet precies wat hij bedoelde, toch knikte ik instemmend. „De jachtige tijd”, mompelde hij er nog achteraan, niet verwijtend, wel constaterend. Nu knikte ik nog instemmender – bijna met de kin op de borst en weer omhoog. „Dag”, zei ik. „Dag”, zei de man met het boek. Toen ik wegliep, dacht ik: ik ben een jachtig mens. Ik schreef artikelen over rust, maar in de praktijk ren ik het leven door. En één moment voelde ik me ontzettend hypocriet.
Soms ben ik iemand die ik niet wil zijn. Ik schreef meer dan eens over de noodzaak van verveling en het belang van werkelijke rust. Maar de praktijk is zo weerbarstig. Ik heb huiswerk te doen. Mijn denken moet een stap verder. Ik moet het belang van rust concretiseren, zoeken naar een vertaling in de praktijk. Eigenlijk liggen de zaken zo: het vorige artikel was het boodschappenbriefje. Nu moet ik uitzoeken hoe ik die boodschappen moet doen.
Wij zijn de rust kwijt. En nu bedoel ik niet zozeer de rust die Augustinus bedoelde toen hij terecht schreef dat de rust in God het enige middel is om een onrustig hart te bedaren. Ik bedoel de praktische rust als van een peuter, die, onderweg naar de groenteman, zich geduldig en verwonderd buigt over een kever. Ons geduld is op. We zijn het concentreren verleerd. Als docenten moeten we veel afwisseling in de les gebruiken om de leerlingen te boeien. De filosoof Blaise Pascal schreef: „Streven naar afwisseling is een teken van zwakte. Het is een element in het zoeken naar verstrooiing waarin men vlucht voor het besef van zijn menselijke staat.” Ik denk dat hij gelijk heeft. Het roer moet om, vandaag nog, in de kracht van het nu.
Laten we beginnen met het analyseren van de oorzaak van onze drukte. Een paar weken geleden belde ik mijn nicht, die al een tijdje met man en kind in Malawi woont. Al pratend hield zij mij per ongeluk een spiegel voor. Ze vertelde over het trage leven van de mensen daar. Zij maken zich niet druk om opgemaakte bedden of de vele sociale verplichtingen. Zij tobben niet over ”me-time”, het bedenken van kinderfeestjes of het schrobben van de badkamer. Hun leven beperkt zich tot het vergaren van voedsel en het er zijn. Moeten wij jaloers zijn op die mensen in Malawi? Nee. Moeten wij stoppen met ons huishouden en kinderfeestjes? Ja. Ja, dat zeg ik. Nee, niet radicaal en totaal, want het is eervol om een deugdzame huisvrouw en een creatieve moeder te zijn. En toch: ja.
Durf ik mijn eigen norm los te laten en mijn eigen eisen te heroverwegen? Waarom moeten de bedden altijd strak opgemaakt en de plinten chronisch stofvrij zijn? Waarom moeten de kinderfeestjes zo massaal en uitbundig? Hebben we nog het lef om een stapje terug te doen?
Lees het hele artikel in Terdege (nr. 22, 12 juli 2022).
beeld: Renate Bleijenberg-van Leeuwen
Lees verder
Lees het hele artikel in Terdege. Nog geen abonnee?
