Een slaapfeestje in de schuilkelder

Vijf dagen. Zo lang zaten ze goed en wel in Israël toen Hamas de beruchte aanslagen van 7 oktober pleegde. Het zorgde voor een turbulente start, vertelt Lianne. „We zaten vrijwel meteen in een oorlogssituatie. Heel onwerkelijk. De kinderen zijn die eerste dagen niet naar school geweest, maar kregen thuis les. Ook voor ons als volwassenen is dit een heftig begin geweest.” Aan de andere kant kregen ze al snel het vertrouwen van hun Joodse omgeving, juist doordat ze niet meteen hun biezen pakten. „Meestal is er een bepaald wantrouwen naar buitenlanders. Waarom zijn ze hier, wat komen ze doen? Wij hebben meteen laten merken dat we er waren om onze verbondenheid met Israël te tonen, juist ook in moeilijke tijden. We hadden soms goede en diepe gesprekken met onze buren.” ## _Waarom zijn jullie in Israël?_ „Mijn man Geert is uitgezonden namens het Centrum voor Israëlstudies (CIS). Het is zijn taak om verbondenheid tot stand te brengen tussen Israël en de kerken en in dialoog te gaan met de inwoners van het land. Hij heeft na onze emigratie al snel zijn werk op kunnen pakken. Een maand of drie vier na de verhuizing kreeg hij bovendien de gelegenheid om meer te gaan studeren. Samen hebben we de eerste maanden veel taalstudie gedaan. Dat was voor ons belangrijk, want als je mensen kunt verstaan voel je je sneller thuis. Zelf probeer ik ook betrokken te zijn bij de Joodse maatschappij. Ik doe vrijwilligerswerk in een koffiehuis en help een organisatie bij het ordenen van een zeventig jaar oud archief. Een keer in de week kook ik in de kerk voor de kinderclub. Na de zomer zijn we klaar met de taalschool. Dan houd ik meer tijd over voor andere dingen. Ik ben gevraagd om vrijwilligerswerk te doen op de school van onze kinderen. Daarbij komt mijn ervaring als docent wiskunde mooi van pas.” ## _Hoe verliepen die eerste weken voor jullie?_ „Onze kinderen hebben het moeilijk gehad. De jongste, Lisanne (7), heeft in het begin veel gehuild op school. Na een paar weken ging bij haar de knop om. Nu is ze het best geïntegreerd van ons allemaal en ratelt erop los in het Hebreeuws. Onze oudste, Willemieke (14), had het van onze kinderen het pittigst: de taal was lastig en vrienden maken gaat dan ook niet vanzelf. Maar na een halfjaar ging ze met school op kamp en sindsdien heeft ze haar plekje gevonden. Als we haar nu vragen of ze nog terug naar Nederland wil, is het antwoord: alleen voor vakantie. De twee middelsten, Niels (12) en Jan-Arie (10) hebben die eerste periode veel aan elkaar gehad. Zij waren in Nederland al close, en nu nog steeds. Ze doen alles samen.” :::inline_article 1::: ## Is het leven in het Midden-Oosten voor jou ook wennen geweest? „In Nederland was ik druk. Naast de zorg voor ons gezin werkte ik drie dagen per week in het onderwijs. Het was een vol leven, met veel taken. Hier is dat niet zo. Dat vond ik in het begin lastig. Ik kon gefrustreerd raken van het feit dat het me anderhalf uur kostte om even heen en weer naar het centrum van Jeruzalem te gaan, omdat de bussen niet reden. Of dat ik er een hele ochtend over deed om boodschappen te doen. Nu is die frustratie weg. Het is goed, dit is de plek die God ons heeft gegeven. De plek waar we kunnen laten zien wie we zijn. Ik hoef geen grootse dingen te doen om een zinvol leven te leiden. Ik probeer bijvoorbeeld de tijd te nemen om een praatje te maken met de kassière. Die is daar heel verbaasd over, want niemand doet dat hier. Ik vind het heerlijk dat ik hier in Israël altijd met iemand af kan spreken, het maakt niet uit op welk tijdstip. Het is een relaxt land. Wat hier vandaag niet lukt, komt morgen wel. Wat dat betreft past dit leven beter bij mij.” ## _Heb je nooit gedacht: Waar zijn we aan begonnen?_ „We hebben heus weleens verzucht dat de emigratie niet was wat we ervan verwacht hadden. Zeker toen we nog in de transitiefase zaten van het ene naar het andere land. Er waren momenten dat we dachten dat alles ons boven het hoofd zou groeien. Wat hielp, was dat we altijd het vertrouwen hebben gehad dat God ons hierheen heeft geroepen. Dat komt ook doordat we er nooit van gedroomd hadden om in Israël te wonen. Totdat de vacature van het Centrum voor Israëlstudies voorbijkwam. Toen dachten mijn man Geert en ik allebei: „Wacht eens even, is dit niet wat God van ons vraagt?” Twee dagen later was zijn sollicitatiebrief de deur uit. De zondag nadat we de brief hadden verstuurd, hoorden we een preek over de intocht in Jeruzalem. Eén zinnetje sprong er voor ons uit: „En Jezus ging voor hen uit.” Dat zinnetje heeft ons geholpen. We wisten nog niet of we uitgenodigd zouden worden voor een gesprek, of aangenomen zouden worden. Maar waar we ook gingen, Jezus ging ons voor. Dat heeft rust gegeven. God heeft de controle, ook in een conflictgebied.” :::inline_article 2::: ## Loslaten De sollicitatieprocedure verliep vervolgens heel vlot. In april wist Geert dat hij was aangenomen, net na de zomer verhuisden ze. Een druk halfjaar ging er aan de verhuizing vooraf. Er moest afscheid genomen worden, banen werden opgezegd, hun huis ging in de verkoop, de visa werden geregeld. „Gelukkig ben ik gezegend met een redelijk gestructureerd brein. Van april tot aan onze emigratie begin oktober heb ik geleefd op lijstjes en planningen, want je bent op heel veel fronten tegelijk bezig.” ## _Heeft het afscheid tranen gekost?_ „De kinderen vonden het best moeilijk om weg te moeten gaan. Een van onze zoons was heel verdrietig omdat hij een heel goede vriend achterliet. De andere zoon was juist weer heel nuchter. Willemieke heeft het het moeilijkst gehad als het gaat om afscheid nemen. Ze ging graag met haar vriendinnen op pad, reed paard en ging al naar de middelbare school. Zij moest veel loslaten en heeft toen ook wel op ons gemopperd. Er zijn veel tranen gelaten in het proces van Nederland verlaten. Het doet je als ouders pijn om je kinderen verdrietig te zien. Het is mooi dat je een roeping hebt, maar je kinderen moeten daarin mee. Zij hebben die roeping niet.” :::inline_image 1::: ## _Dan kom je aan en breekt er een oorlog uit. Hoe communiceerden jullie hierover met de kinderen?_ „Er kwamen gruwelijke beelden naar buiten. We wilden niet dat de kinderen die zouden zien. Een tijd lang hebben we daarom bewust niet het nieuws gekeken waar zij bij waren. Wel probeerden we zo eerlijk en abstract mogelijk uit te leggen wat er was gebeurd. Soms kwamen de kinderen thuis met nieuws dat ze op school hadden gehoord. Dan gingen we met hen daarover in gesprek. En dat doen we nog steeds. Hun klasgenoten zijn soms negatief over Palestijnen en Arabische groepen. Thuis proberen we onze kinderen een genuanceerd beeld voor te houden. Want we hebben gelovige broeders en zusters wonen aan beide kanten van de grens. Een halfjaar geleden zijn we als gezin naar een van de kibboetsen geweest waar op 7 oktober erg gevochten is. De kinderen vonden het indrukwekkend. Onze jongens gingen naar kogelhulzen zoeken. Dat was goed. Het bracht een stukje luchtigheid. We vonden het belangrijk om daar geweest te zijn. De aanval is onderdeel van de geschiedenis van Israël, maar ook een beetje van onze geschiedenis.” >„Op de scholen van de kinderen wordt er vaak negatief gesproken over Palestijnen en Arabieren. Thuis proberen we ze een gunanceerd beeld voor te houden” ## _Wordt jullie vaak gevraagd naar jullie mening in het conflict?_ „Niet door Israëliërs. De mensen hier weten: we wonen hier omdat we ons verbonden weten met Israël. Dat stelt niemand ter discussie. Onze Joodse vrienden vinden het normaal dat we daarbij ook sympathie hebben voor christenen in andere bevolkingsgroepen. Ze zouden het eerder raar vinden als we dat niet hadden. Ook Israëliërs zelf spreken gelaagder over de politieke situatie dan de gemiddelde Nederlander. Dat komt door de complexiteit van de samenleving. Hier in de oude stad wonen allerlei soorten mensen door elkaar. Als ik boodschappen ga doen bij de supermarkt, zit er bijna altijd een Arabisch-Israëlische vrouw achter de kassa. Op de markt staat een Joodse verkoper naast een Arabische zijn waren aan te prijzen. De beide bevolkingsgroepen hebben elkaar nodig. Ja, er is een conflict. Alle gespreken gaan altijd over de oorlog en het nieuws. En er hoeft maar iets te gebeuren of je ziet het weer opvlammen, maar toch leven we hier samen. Dan is het lastig zwart-wit denken.” ## _Onlangs kregen jullie te maken met raketten die werden afgeschoten vanuit Iran._ „Je kon de raketten hier zien overkomen, maar de kinderen vonden dat verder niet zo’n issue. Onze zoon Niels zou naar een slaapfeestje bij een vriendje gaan. Dat is toen maar in de schuilkelder gehouden. Het raketten kwamen met name ’s avonds en ’s nachts. Dat zorgde voor een aantal onrustige nachten. De kinderen begonnen de nacht in hun eigen bed. Maar klonk het alarm, dan gingen we naar de schuilkelder en sliepen ze daar de hele nacht verder. Niet naar de schuilkelder gaan is geen optie, wisten ze al snel. Je schuilt niet alleen voor de raketten zelf, maar ook voor de brokstukken die neerkomen als ze uit de lucht worden geschoten. Negen van de tien keer zijn die gevaarlijker dan de raketten. We hebben het ook aan tafel over de oorlog met Iran gehad. Een van de kinderen vroeg: „Wat als een raket recht op ons huis valt?” Dan leggen we uit dat mensen in de schuilkelder vaak echt veilig zijn. Die constructies zijn erop gemaakt om enorme klappen op te kunnen vangen. Wat dat betreft vind ik het rijgedrag van mensen in het Midden-Oosten gevaarlijker.” ## _Wat zou voor jullie reden zijn om terug naar Nederland te gaan?_ „Die vraag wordt ons vaker gesteld. We hebben een prachtig veiligheidsprotocol vanuit de GZB. Maar als je dat leest, besef je dat je al tien keer terug naar Nederland had moeten gaan. Je verlegt heel geleidelijk je eigen grenzen. Wat zonder meer een reden zou zijn om terug te gaan, is als een van ons dusdanig in paniek raakt dat het emotioneel niet meer lukt om hier te wonen. Dat is nog niet gebeurd. Natuurlijk hebben we akelige nachten gehad toen we telkens naar de schuilkelder moesten. Maar daarna slaap je een keer goed en dan is iedereen er weer klaar voor. Als de dreiging niet nog groter gaat worden, blijven we hier gewoon. Dat klinkt misschien vaag. Want wat is een grotere dreiging? En moet je juist niet weg voordat dat gebeurt? Ik weet het niet. In ons veiligheidsdocument staat: Als de raketten over Jeruzalem vliegen, gaan we naar Nederland.” Met een lach: ..Dat is dus niet gelukt. >„In ons veiligheidsdocument staat: „Als de raketten over Jeruzalem vliegen, gaan we naar Nederland.” Dat is dus niet gelukt” ## Ervaren jullie in de dreigingen Gods bescherming? „Zeker. Zo is het bijzonder dat we bijna telkens allemaal thuis waren als het luchtalarm ging. Maar we hebben ook altijd gezegd: Gods wil en Gods weg is niet altijd hoe wij denken dat die is. Geloven dat God ons beschermt, betekent niet dat niets ons zal overkomen. We vertrouwen erop dat God doet wat goed is, ook als dat anders is dan wij denken. En we proberen onze verantwoordelijkheid te nemen en te luisteren naar wat de overheid zegt dat we in een crisissituatie moeten doen.”

Een slaapfeestje in de schuilkelder

Wat vond je van dit artikel?

Lees meer

Esther Voet merkt dat Joden zich steeds minder veilig voelen in Nederland

Ellens zoon raakte als soldaat gewond in Gaza

Familie Boogert leeft wekenlang in lockdown in Israël

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege
op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Een slaapfeestje in de schuilkelder

Wat vond je van dit artikel?

Lees meer

Esther Voet merkt dat Joden zich steeds minder veilig voelen in Nederland

Ellens zoon raakte als soldaat gewond in Gaza

Familie Boogert leeft wekenlang in lockdown in Israël

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Impressie van Terdege
op Instagram