„Onze waarde hangt niet af van het krijgen van kinderen”

Verliefd, verloofd, getrouwd. Toen Marinus en Corine elkaar in 1993 leerden kennen, duurde het niet zo heel lang voordat ze doorhadden dat ze de ware hadden ontmoet. Het was op een avond van de toenmalige Stichting Reformatorische Bezinningsavonden (SRB) in Amersfoort, vertelt Marinus. Daar ontmoette hij de Scherpenzeelse Corine voor het eerst. Er was gelijk een klik. Meerdere spontane ontmoetingen volgden, voordat ze samen een uitje ondernamen en verkering kregen. Marinus: „We waren allebei 24. We wisten van elkaar: dit is hem, dit is haar. Toen is het snel gegaan. In 1995 zijn we getrouwd.” De komst van kinderen was in hun verkeringstijd geen onderwerp van gesprek. Corine: „We hadden niet een bepaald plaatje voor ogen van hoe ons leven na ons trouwen eruit zou moeten zien. We wisten dat God ons bij elkaar had gebracht. Dat ervaarden we heel duidelijk. Dan ga je met veel vertrouwen het huwelijk in, omdat je weet dat het goed is.” Vanaf het eerste moment was een kindje welkom, vertelt Marinus. Maar een zwangerschap bleef uit. Marinus: „We maakten ons in het begin niet zo veel zorgen. Pas na verloop van tijd gingen we ons afvragen waarom het niet gebeurde. We lazen over het onderwerp, letten op Corines cyclus, maar een zwangerschap kwam er niet. Toen zijn we naar de gynaecoloog gegaan.” Uit onderzoeken bleek dat er maar een kleine kans was dat het echtpaar in verwachting zou kunnen raken. Marinus: „Maar theoretisch kon het. Dat was voor ons de reden dat we het in de handen van de Heere konden leggen.” Corine: „Kinderen waren heel welkom. Tegelijkertijd was het niet zo dat ons huwelijk pas compleet zou worden als er kinderen zouden komen.” >„Er zijn confronterende momenten geweest, bijvoorbeeld toen een zus voor het eerst zwanger werd. Het dubbele is dat je dat pittig vindt, en tegelijkertijd heel blij bent voor hen” Naarmate ze ouder werden, beseften ze dat de kans op het krijgen van een kindje steeds kleiner werd. Daarmee nam ook de pijn over het gemis van kinderen toe, zeggen ze. Corine: „Er zijn confronterende momenten geweest, bijvoorbeeld als je ziet dat anderen in je omgeving wel een kindje krijgen. Het dubbele is dat je dat pittig vindt, en tegelijkertijd heel blij bent voor de de ouders.” :::inline_article 1::: ## Onhandig Niet iedereen reageert even tactisch op het uitblijven van kinderen bij het echtpaar. Marinus: „Niet-kerkelijke collega’s zeiden bijvoorbeeld: „Je hebt groot gelijk dat je geen kinderen neemt, dan kun je doen en laten wat je wilt en lekker samen op vakantie.” Sindsdien zijn we tegen mensen gaan zeggen dat we helaas geen kinderen hebben, met de nadruk op helaas. Nog steeds zeg ik dat, als het ter sprake komt.” Ook in kerkelijke kring is er verlegenheid of onhandigheid rondom het thema. Corine: „Ik denk dat dit komt omdat het toch gaat over een stukje intimiteit van ons als man en vrouw samen.” Tegelijkertijd zijn beiden ervoor dat het onderwerp wel aangekaart wordt. Marinus: „Het hoeft niet vermeden te worden. Ook al voel je verlegenheid rond het thema.” Corine: „Zo kreeg ik rond moederdag eens een kaartje: „Ik denk aan jou, maar ik weet niet welke woorden je nodig hebt.” Toen dacht ik: wat moedig dat deze vrouw dit kaartje heeft gestuurd en durft te erkennen dat ze er niet zo goed raad mee weet. Zo’n kaartje deed me echt goed.” :::inline_image 1::: Volgens Marinus maakt het wel uit hóé het onderwerp benaderd wordt. „Als bij huisbezoeken bijvoorbeeld vragen worden gesteld omdat er nog geen kinderen zijn, kan dat als veroordelend worden ervaren. Maar vermijd het onderwerp kinderloosheid ook niet. Zeg bijvoorbeeld: „Voel je je waardevol in je huwelijk?” En laat het bij de antwoorder liggen of die verder in wil gaan op het onderwerp kinderen.” Corine: „Of vraag: „Zijn er dingen waarvoor je wilt dat we bidden?”” Mensen zijn vaak te bang dat een vraag in de richting van kinderloosheid pijnlijk uitpakt. Corine: „Bijvoorbeeld als de ander emotioneel wordt. Maar misschien moeten we daar minder bang voor zijn. En gewoon zeggen: „Ik zie dat dit jou raakt.” Of: „Ik denk dat mijn vraag niet helemaal gelegen komt. Misschien stel ik hem wel onhandig, maar ik wil alleen maar laten weten dat ik je zie.” Marinus: „Het gaat om de bewogenheid die erachter zit.” Corine: „Het mag best onhandig zijn.” Wel belangrijk is het om niet voor de ander te gaan invullen hoe je denkt dat deze kinderloosheid ervaart. „Kom niet aan met die ene neef die na twintig jaar huwelijk toch nog een kindje kreeg. Of met de vraag hoe ik denk over adoptie en pleegzorg. Ook dat is invullen voor de ander.” Marinus: „Ik zou de boodschap aan kinderloze echtparen willen meegeven dat ze ook zelf het thema niet uit de weg gaan.” Corine: „Als je voelt dat het onderwerp in de lucht hangt, waarom zou je er zelf dan niet over beginnen? Mensen willen met je meeleven.” ## Identiteit Zelf willen ze liever ook weer niet te veel gewicht hangen aan het feit dat ze nooit ouders zijn geworden. Corine: „Klopt, we zijn kinderloos. Maar het wel of niet hebben van kinderen bepaalt niet onze identiteit.” Marinus: „Onze waarde als man en vrouw, als gezin, hangt niet af van de aanwezigheid van kinderen. Die waarde zit hem allereerst in de vraag of je waardevol bent voor de Heere, of je in Christus bent.” Samen hebben ze zich erin verdiept wat de Bijbel te zeggen heeft over onvruchtbaarheid. Marinus: „Je wordt gevoelig voor geschiedenissen in het Oude Testament die over kinderloosheid lijken te gaan. In preken over Sara en Hanna wordt vaak de stap gemaakt van hun onvruchtbaarheid naar onze geestelijke onvruchtbaarheid. Maar daar heb ik moeite mee.” Corine: „Dan voelt het alsof jouw pijn in een volle kerk gebruikt wordt om te laten zien hoe je die geestelijk moet interpreteren. Wat er ook wel wordt gezegd in zo’n preek is: „In het Oude Testament was onvruchtbaarheid heel erg.” Daarna stopt de zin. Maar ik denk dan: Leg me nu eens uit hoe er naar de komst van kinderen gekeken wordt in het Nieuwe Testament? Maar dat horen we vrijwel nooit. Terwijl ik denk dat daar wel degelijk verschil in is.” >„In preken over de onvruchtbaarheid van Sara en Hanna wordt vaak de stap gemaakt naar onze geestelijke onvruchtbaarheid. Maar daar heb ik moeite mee” De geschiedenissen over onvruchtbaarheid in het Oude Testament gaan eigenlijk over iets anders, ontdekte het echtpaar. Marinus: „Sara, Rebekka, Rachel en Hanna worden immers allemaal zwanger.” Corine: „Deze Bijbelgedeelten gaan dus niet zozeer over kinderloosheid, maar over het wonder van het ontvangen van kinderen. Het is een beeld van de wordingsgeschiedenis van Israël als Gods volk. Niet als iets vanzelfsprekends, maar als een Godswonder. De belofte van God wordt vervuld, ook al lijkt het een onmogelijkheid.” Het Nieuwe Testament daarentegen benadert kinderloosheid heel anders. Marinus: „Maria wordt op een wonderbare manier zwanger van Jezus. Hij trouwt niet. Elisabeth krijgt op hoge leeftijd Johannes. Hij trouwt niet. De hoofdfiguren in het Nieuwe Testament rondom wonderbaarlijke geboortes, blijven zelf kinderloos. Werpt dat niet een ander licht op wat de waarde van dit leven is? Dat het niet primair zit in het krijgen van natuurlijke kinderen, maar in het krijgen van geestelijke kinderen? Jezus zegt: „Wie is Mijn moeder? Wie zijn Mijn broers en zussen? Degenen die de wil van God doen.” Dat is dus niet gebonden aan natuurlijke gezinsverhoudingen, maar allereerst aan geestelijke. In die volgorde. Ook al is het heel mooi als je je geestelijke erfenis ook kunt doorgeven aan natuurlijke kinderen.” Gezinnen met kinderen zijn, zeker in de reformatorische achterban, vaak het hoogste goed, ervaren beiden. Marinus: „Maar kijkt Jezus ook zo naar mensen.” Corine: „Als je leeft in verbondenheid met Christus ben je vruchtbaar.” Marinus: „Of je nu kinderen hebt of niet.” :::inline_image 2::: ## Pijn Heft deze nieuwtestamentische visie de pijn van kinderloosheid op? Corine: „Dat niet. Kinderloosheid doet gewoon pijn. Je mist echt iets, en dat blijft altijd. Dat moet je onder ogen zien.” Marinus: „Dat merken we ook nu we ouder worden. We zien mensen om ons heen opa en oma worden. Dat zullen wij nooit worden.” Corine: „Als ik met iemand wil afspreken en diegene geeft aan op een kleinkind te moet passen, dan is dat heel mooi en legitiem. Maar ik merk dat ik daar ook weer mee moet leren omgaan, me er opnieuw toe moet verhouden. Omdat dit weer een nieuwe fase is in het kinderloos zijn.” De rouw om hun gemis werd heviger toen haar moeder overleed en zijzelf in de overgang kwam, vertelt Corine. „Tot die tijd hadden we hoop, maar daarna moesten we onder ogen zien dat we nooit kinderen zouden ontvangen.” Marinus: „Volgens mij zei je toen een keer: Nu is mijn moeder gestorven, maar ook de moeder in mij.” Corine: „Ik vond na het overlijden van mijn moeder een oud Bijbeltje, dat nog van de oma van mijn opa was geweest. Al die mensen leefden bij het Woord en gaven dat door aan hun kinderen. Ik dacht: Nu heb ik het in handen, maar bij mij stopt het.” Het heeft iets heel kwetsbaars, om bij het ouder worden geen kinderen te hebben die naar je omzien, ervaren de Schroevers. Marinus: „Wie zorgt er voor ons als we hulpbehoevend worden? Ik heb gezien hoe Corine haar vader verzorgde in zijn laatste levensfase. Hun band verdiepte zich. Dat was haast een gouden tijd voor hen. Heel bijzonder om te zien. Ik heb vaak gedacht: dat gaan Corine en ik zo niet meemaken.” >„Als ik een vader met zijn kind zie voetballen, komt dat heel hard bij mij binnen” Als ze al te diep over hun toekomst nadenken, kunnen ze zich soms zorgen maken. Ook al willen ze dat eigenlijk niet. Corine: „Want dan vergeet ik hoe we ons huwelijk zijn begonnen. Dat God toen heeft gezegd dat Hij, de God van Jakob, ons tot een Hulp is.” Marinus: „Hoe God zorgt, hebben we ervaren toen Corine haar voet fors had gebroken. Binnen no time was er een appgroep opgezet door mensen uit de buurt, met kookploeg, schoonmaakploeg en rolstoelduwploeg. Dan zie je dat mensen graag willen helpen.” Corine: „Wij mensen willen altijd vooruitkijken en plannen maken. Maar het is vooral belangrijk dat we de goede richting op blijven kijken. Dat we onze hulp verwachten van God en in Hem ons vertrouwen hebben. En niet te zeer gefocust zijn op het aardse. Hij zal voorzien.” :::inline_article 2::: ## Waaromvragen Tegelijkertijd ontkomen ze er niet aan dat ze zich soms afvragen waarom zij geen kinderen mochten krijgen. Marinus: „Maar niet omdat we daarover boos zijn geweest. We weten niet waarom dingen gebeuren en God laat dat vaak ook niet weten.” Corine: „Ik denk niet dat antwoorden nodig zijn, maar dat alleen de waaromvragen zelf al kunnen helpen om een stukje rouw te verweven in je leven. Want rouw verwerk je niet, las ik eens, maar verweef je in je leven. Dat vind ik een mooie uitdrukking.” Marinus: „Veel waaromvragen in de Bijbel worden ook niet beantwoord. Als Petrus aan de Heere Jezus vraagt wat er van Johannes zal worden, zegt Jezus alleen maar: „Volg mij.” Neem je kruis van veroordeling en zonde op en ga maar achter de Heere Jezus aan. Met Hem heeft je leven waarde. In het huwelijk of erbuiten, met kinderen of zonder.” Corine: „Belangrijk is dat wij ons steeds weer toevertrouwen aan de zorgende Handen van Jakobs God.”

„Onze waarde hangt niet af van het krijgen van kinderen”

Wat vond je van dit artikel?

Lees meer

Nathanaël en Willemijn Middelkoop worstelen met kinderloosheid

Ds. H. Zweistra over de pijn van kinderloosheid

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege
op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

„Onze waarde hangt niet af van het krijgen van kinderen”

Wat vond je van dit artikel?

Lees meer

Nathanaël en Willemijn Middelkoop worstelen met kinderloosheid

Ds. H. Zweistra over de pijn van kinderloosheid

Ontvang onze nieuwsbrief

Meer over

Impressie van Terdege op Instagram

Thema's

Meer Terdege

Over Terdege

Service & contact

Volg ons

Impressie van Terdege
op Instagram